
Ik herinner me mijn eerste plantenbak nog. Een regelrechte ramp.
Nochtans was ik vol goede moed begonnen. Plantjes: Check. Verlichting: Check. Filter: Check. Maar na een maand bleef er niets meer over van mijn planten, buiten een zielig hoopje kale stengels bedolven onder algen.
Hoe dat kwam? Ik vergat dat mijn aquarium een bak vol planten was. En planten zijn levende organismen, geen machines met een aan/uit-knop. Gelukkig heb ik door de jaren heen enkele trucjes geleerd waarmee je een bak kan opstarten met een beperkt risico op algen & slechte plantengroei. Trucjes die eigenlijk bijzonder eenvoudig zijn …
Tip 1: beperk je aquariumverlichting tijdens de start van je aquarium!
Mijn eerste bak had belachelijk veel verlichting want dan zouden “mijn plantjes beter groeien”. Dacht ik …
Eigenlijk bepaalt de aquariumverlichting niet de kwaliteit van de plantengroei, maar eerder de snelheid ervan. Gebruik je extra veel licht, dan zullen je planten een pak sneller groeien en hebben ze bijgevolg ook meer voeding (aquariumbemesting) nodig.
Maar de planten in je pas opgestarte bak hebben zich nog niet goed ontwikkeld, de bacteriën in de filter moeten zich nog nestelen, … Je aquarium is dus op dat moment heel gevoelig voor algen. Het laatste wat je dan wil is een algenexplosie veroorzaken!
Door de aquariumverlichting beperkt te houden, verklein je het risico op algen. Door hun primitieve vorm zijn algen namelijk heel gevoelig voor licht, of je het nu verhoogt of verlaagt. Doe maar de test: verhoog plots sterk je verlichting en je ziet na een paar dagen de eerste algen al. Andersom geldt ook: verlaag plots sterk de verlichting en de kans is groot dat je de algen een halt toeroept!
Conclusie: beperk je licht tijdens de opstart van je aquarium. Ik begin bijvoorbeeld met 6u licht en verhoog wekelijks of tweewekelijks het licht met een half uurtje tot ik de 8 uur bereik. Hoger ga ik niet.
Tip 2: voeg direct meststoffen & CO2 toe
Wanneer je je bak pas beplant hebt, moeten de plantjes zich een tijdje aanpassen aan hun nieuwe omgeving. Ze zijn namelijk emers (= buiten water) gekweekt in een knusse plantage en plots staan ze met hun “voetjes” in koud water.
Je kunt dus begrijpen dat dat even wennen is en dat ze alle hulp kunnen gebruiken. Doseer dus vanaf dag 1 voldoende meststoffen & CO2, bijvoorbeeld volgens de Estimative Index! Op die manier groeien ze beter en zullen ze zich sneller aanpassen.
Maak je trouwens geen zorgen om algen. De meststoffen die je toevoegt veroorzaken geen algen en bovendien beperk al je de algengroei door het licht laag te houden (zie de tip hierboven).
Conclusie: vanaf dag 1 volop doseren dus ;-) Minder doseren kan problemen veroorzaken met de plantengroei en bijgevolg algen veroorzaken.
Tip 3: waterverversingen horen ook bij de opstart van je aquarium!
Een aquarium die pas opgestart is, gaat afvalstoffen produceren. En algen smullen van die afvalstoffen!
Door tijdens de opstart regelmatig te verversen, voer je heel wat afvalstoffen af en voeg je weer een hoop mineralen toe. De algen krijgen dus weer minder kans, de planten vinden het leuk want ze krijgen extra “vitamientjes”.
Zeker als je een aquasoil of een akadama-bodem gebruikt, zijn regelmatige waterverversingen een must. Die bodems produceren in het begin heel veel ammonium, een stof die heel gemakkelijk algen kan veroorzaken.
Conclusie: ververs de eerste week 3x 50% van het water en bouw dit geleidelijk af naar 1x in de week 50%. Je zult zien dat de planten (en vaak ook de vissen) waterverversingen super vinden. Je bak zal er ook veel frisser bij staan.
Tip 4: bespaar niet op je aquariumplanten tijdens de start
Deze tip is vrij duidelijk: plant bij de opstart van je aquarium zoveel mogelijk planten. Waarom? De planten versnellen het rijpingsproces van de bak en zorgen voor een “stabieler” aquarium.
Bovendien helpen ze bij het filteren. Uit de tip hierboven heb je geleerd dat ammonium (en andere afvalstoffen) algen kunnen veroorzaken. Wel, niet alleen algen lusten die afvalstoffen, maar ook de planten! Ze nemen de afvalstoffen op als voeding en daardoor filteren ze dus ook de bak.
Conclusie: voeg zoveel mogelijk planten toe om het rijpingsproces te versnellen & afvalstoffen uit het water te filteren.
Tip 5: gebruik de Dry Start Methode
Heel veel aquaristen dromen van een bak met een mooi, groen matje. Helaas zijn de meeste voorgrondplantjes zoals Hemianthus callitrichoides & Glossostigma heel gevoelig voor CO2-tekorten & herplantingen. De kans is dus groot dat ze tijdens de opstart volledig wegkwijnen.
In zo’n geval raad ik aan om de Dry Start Methode te gebruiken. Het is eigenlijk behoorlijk eenvoudig: je plant de voorgrondplantjes (en andere planten die emers kunnen overleven), je voegt water toe aan de bodem zodat die goed vochtig is en je sluit de bak af zodat het geheel een beetje vochtig blijft.
Het voordeel van deze methode? Je hebt niet meer (of toch véél minder) het probleem van algen of de stressreactie wanneer de planten plots onder water komen te staan. Je plantjes kunnen dus lekker groeien zonder risico. Pas wanneer je tevreden bent met het matje, voeg je water toe.
Je zult zien dat alles veel vlotter zal gaan. De voorgrondplantjes hebben zich namelijk al goed gevestigd en hebben stevige worteltjes waardoor ze sterker staan, letterlijk en figuurlijk. En na het vullen? Doseer volgens de Estimative Index en hou de CO2 goed hoog. Daarna verlaag je wekelijks een beetje de CO2. Heb je plots algen? Dan weet je dat je te laag zit met de CO2 en ga je terug naar de situatie van twee weken geleden, toen er wel nog voldoende CO2 in het water zat.
En natuurlijk gelden de andere tips ook bij het opvullen van je bak na de Dry Start ;-)
Conclusie: eerst emers een matje vormen, dan pas submers werken. Trouwens, sommige plantjes groeien emers sneller dan submers.
En jij? Heb jij nog extra tips die helpen met de opstart van je aquarium? Laat ze zeker horen in de commentaren hieronder. Je kunt ook fan worden van onze Facebook-pagina!
[ninja-inline id=2164]
Beste Gilles, even in het kort aangezien ik iets breder op FB in mijn bericht ben geweest.
Vanuit mijn Zeewater Aquarium passie ben ik een kleine scaper begonnen gewoon met de juiste techniek en erg prettig om via jou blog meer informatie te vergaren. Wat ik mis.. Bij zeewater gebruik je liever geen kraan water dit in verband met P04 en andere vervelende elementen nu ben ik het levende bewijs al jaren dat mijn aquarium waarvan ik het verdampingswater aanvul met kraanwater op temperatuur het gewoon prachtig in evenwicht is mede dankzij het wierenfilter. Nu weet ik niet of ik de opstart met Zoet water moet gaan doen gewoon met kraan water of juist pure osmose water een 50/50 of misschien juist natuurlijk regen water? Helaas kan ik het zo snel ook niet vinden.
Wat is jou idee, aangezien ik het idee heb dat jij hier erg in thuis bent.
Dank voor de reactie
Hey
Ik gebruik gewoon kraanwater. Als het water bij jou echt extreem hard is, dan kun je osmosewater of regenwater gebruiken, maar het is niet absoluut noodzakelijk. De meeste van de aquariumplanten kunnen prima in harder water leven.
Groeten
Gilles
Leuk artikel weer Gilles!
Hoewel ik het met Tip 2 niet helemaal eens ben. Aquariumplanten die emers gekweekt zijn eerst druk met het aanmaken van wortels en het aanpassen van hun bladeren. In de eerste dagen zullen zij teren op de reserves die ze hebben en nog niet in staat zijn om voedingsstoffen op te nemen.
Zeker als ze in Soil worden aangeplant, zijn daar voldoende voedingsstoffen voor handen, zodra ze er klaar voor zijn. CO2 kan wel direct vanaf de start worden toegevoegd, maar plantenvoeding kan ook vanaf de eerste of tweede week.
Tip 4 is echt een goeie! Lekker vol zetten je aquarium vanaf het begin!
Dag Wilco
Klopt, de vraag naar voedingsstoffen zal in het begin veel lager zijn dan bij volgroeide submerse planten, maar ik vertrek altijd vanuit het standpunt “beter voorkomen dan genezen”. Uiteindelijk veroorzaken anorganische meststoffen toch geen algen en bovendien beperk je de kans op een voedingstekort wanneer de vraag naar voeding wèl stijgt.
Groeten
Gilles
prima tips. Ik ga binnenkort starten met inrichten van een aquarium en zal de tips zeker gebruiken.
Wel een vraag t.a.v.de verlichting. Je adviseert om het licht niet langer dan 8 uur te laten branden, maar hoeveel licht adviseer je?
Hey Paul
Dat is moeilijk te zeggen, hangt van je type licht & grootte van de bak af. Stuur mij anders eens een mailtje met de gevens van je bak.
Groeten
Gilles
Beste Gilles,
Ik heb een superfish wave 15 bak en ben van plan om een dry start methode te gaan beginnen met deze bak. Weet alleen niet of de verlichting van deze bak genoeg is voor Hemianthus of hair grass. Ben jij bekend met de Superfish Wave 15 aquarium.
Fijne dag toegewenst.
Dag Kaya
Dat zal wel voldoende zijn hoor :-)
Groeten
Gilles
hi Gilles ik woon in Zuid Afrika en ben al jaren afgetreden nu ik ouder word en niet zo maklyk beweeg ben ik n’ koud water aquarium begonnebn. Wel het is zeker de grootste mislukking wat Ik noch van iets gemaakt heb.Ik heb n’ 50 l bak, maar myn vissen gaan de een na de ander dood wat nogal n’ fiansieel strop mee brengt.Ik kryg inligting op internet maar begryp soms dee taal niet.Ik heb dringend hulp nodig om ‘ sukses van myn aquarium te maken.Myn Nederlands is maar slegt omdat ik al 60 jaar in ZA woon en natuurlik al oud (81 jaar) wat ook maar problemen oplewerd.Ik zal het tenseerste opprys stellen indien ik n’ paar wenken van jou kan krygen om myn bak opniew te beginnen b.v bedankt Hans Kamminga
Dag Hans
Zijn het goudvissen? Die hebben veel ruimte nodig omdat het enorme afvalproducenten zijn :) Een 50 liter bak is veel te klein voor goudvissen vrees ik. Daarnaast voorzie je best ook een sterke filter die het afval van de goudvissen snel genoeg kan afbreken.
Groetjes
Gilles