
Ik herinner me mijn eerste plantenbak nog. Een regelrechte ramp.
Nochtans was ik vol goede moed begonnen. Plantjes: Check. Verlichting: Check. Filter: Check. Maar na een maand bleef er niets meer over van mijn planten, buiten een zielig hoopje kale stengels bedolven onder algen.
Hoe dat kwam? Ik vergat dat mijn aquarium een bak vol planten was. En planten zijn levende organismen, geen machines met een aan/uit-knop. Gelukkig heb ik door de jaren heen enkele trucjes geleerd waarmee je een bak kan opstarten met een beperkt risico op algen & slechte plantengroei. Trucjes die eigenlijk bijzonder eenvoudig zijn …
Tip 1: beperk je aquariumverlichting tijdens de start van je aquarium!
Mijn eerste bak had belachelijk veel verlichting want dan zouden “mijn plantjes beter groeien”. Dacht ik …
Eigenlijk bepaalt de aquariumverlichting niet de kwaliteit van de plantengroei, maar eerder de snelheid ervan. Gebruik je extra veel licht, dan zullen je planten een pak sneller groeien en hebben ze bijgevolg ook meer voeding (aquariumbemesting) nodig.
Maar de planten in je pas opgestarte bak hebben zich nog niet goed ontwikkeld, de bacteriën in de filter moeten zich nog nestelen, … Je aquarium is dus op dat moment heel gevoelig voor algen. Het laatste wat je dan wil is een algenexplosie veroorzaken!
Door de aquariumverlichting beperkt te houden, verklein je het risico op algen. Door hun primitieve vorm zijn algen namelijk heel gevoelig voor licht, of je het nu verhoogt of verlaagt. Doe maar de test: verhoog plots sterk je verlichting en je ziet na een paar dagen de eerste algen al. Andersom geldt ook: verlaag plots sterk de verlichting en de kans is groot dat je de algen een halt toeroept!
Conclusie: beperk je licht tijdens de opstart van je aquarium. Ik begin bijvoorbeeld met 6u licht en verhoog wekelijks of tweewekelijks het licht met een half uurtje tot ik de 8 uur bereik. Hoger ga ik niet.
Tip 2: voeg direct meststoffen & CO2 toe
Wanneer je je bak pas beplant hebt, moeten de plantjes zich een tijdje aanpassen aan hun nieuwe omgeving. Ze zijn namelijk emers (= buiten water) gekweekt in een knusse plantage en plots staan ze met hun “voetjes” in koud water.
Je kunt dus begrijpen dat dat even wennen is en dat ze alle hulp kunnen gebruiken. Doseer dus vanaf dag 1 voldoende meststoffen & CO2, bijvoorbeeld volgens de Estimative Index! Op die manier groeien ze beter en zullen ze zich sneller aanpassen.
Maak je trouwens geen zorgen om algen. De meststoffen die je toevoegt veroorzaken geen algen en bovendien beperk al je de algengroei door het licht laag te houden (zie de tip hierboven).
Conclusie: vanaf dag 1 volop doseren dus ;-) Minder doseren kan problemen veroorzaken met de plantengroei en bijgevolg algen veroorzaken.
Tip 3: waterverversingen horen ook bij de opstart van je aquarium!
Een aquarium die pas opgestart is, gaat afvalstoffen produceren. En algen smullen van die afvalstoffen!
Door tijdens de opstart regelmatig te verversen, voer je heel wat afvalstoffen af en voeg je weer een hoop mineralen toe. De algen krijgen dus weer minder kans, de planten vinden het leuk want ze krijgen extra “vitamientjes”.
Zeker als je een aquasoil of een akadama-bodem gebruikt, zijn regelmatige waterverversingen een must. Die bodems produceren in het begin heel veel ammonium, een stof die heel gemakkelijk algen kan veroorzaken.
Conclusie: ververs de eerste week 3x 50% van het water en bouw dit geleidelijk af naar 1x in de week 50%. Je zult zien dat de planten (en vaak ook de vissen) waterverversingen super vinden. Je bak zal er ook veel frisser bij staan.
Tip 4: bespaar niet op je aquariumplanten tijdens de start
Deze tip is vrij duidelijk: plant bij de opstart van je aquarium zoveel mogelijk planten. Waarom? De planten versnellen het rijpingsproces van de bak en zorgen voor een “stabieler” aquarium.
Bovendien helpen ze bij het filteren. Uit de tip hierboven heb je geleerd dat ammonium (en andere afvalstoffen) algen kunnen veroorzaken. Wel, niet alleen algen lusten die afvalstoffen, maar ook de planten! Ze nemen de afvalstoffen op als voeding en daardoor filteren ze dus ook de bak.
Conclusie: voeg zoveel mogelijk planten toe om het rijpingsproces te versnellen & afvalstoffen uit het water te filteren.
Tip 5: gebruik de Dry Start Methode
Heel veel aquaristen dromen van een bak met een mooi, groen matje. Helaas zijn de meeste voorgrondplantjes zoals Hemianthus callitrichoides & Glossostigma heel gevoelig voor CO2-tekorten & herplantingen. De kans is dus groot dat ze tijdens de opstart volledig wegkwijnen.
In zo’n geval raad ik aan om de Dry Start Methode te gebruiken. Het is eigenlijk behoorlijk eenvoudig: je plant de voorgrondplantjes (en andere planten die emers kunnen overleven), je voegt water toe aan de bodem zodat die goed vochtig is en je sluit de bak af zodat het geheel een beetje vochtig blijft.
Het voordeel van deze methode? Je hebt niet meer (of toch véél minder) het probleem van algen of de stressreactie wanneer de planten plots onder water komen te staan. Je plantjes kunnen dus lekker groeien zonder risico. Pas wanneer je tevreden bent met het matje, voeg je water toe.
Je zult zien dat alles veel vlotter zal gaan. De voorgrondplantjes hebben zich namelijk al goed gevestigd en hebben stevige worteltjes waardoor ze sterker staan, letterlijk en figuurlijk. En na het vullen? Doseer volgens de Estimative Index en hou de CO2 goed hoog. Daarna verlaag je wekelijks een beetje de CO2. Heb je plots algen? Dan weet je dat je te laag zit met de CO2 en ga je terug naar de situatie van twee weken geleden, toen er wel nog voldoende CO2 in het water zat.
En natuurlijk gelden de andere tips ook bij het opvullen van je bak na de Dry Start ;-)
Conclusie: eerst emers een matje vormen, dan pas submers werken. Trouwens, sommige plantjes groeien emers sneller dan submers.
En jij? Heb jij nog extra tips die helpen met de opstart van je aquarium? Laat ze zeker horen in de commentaren hieronder. Je kunt ook fan worden van onze Facebook-pagina!
[ninja-inline id=2164]
Dag Gilles,
Ik ben nieuw met het houden van een aquarium, dit wordt m’n eerste keer. Ik heb me al heel wat ingelezen wat te doen om een aquarium goed te starten. Ik ben van plan om het in een Amano/Japanse stijl in te richten (lage, dichte begroeiing en stenen/hout). Is dit te doen zonder het gebruik van CO2? Zo’n installatie is namelijk best wel prijzig. Zo ja, welke planten zouden kunnen groeien zonder het extra toevoegen van CO2? Andere tips zijn altijd welkom!
Dag Tom
Is zeker te doen hoor, je kunt dan werken met veel mossen, javavarens, vallisneria, … zo zijn er tal van “Amano” scapes. Hou gewoon de sterkte van de verlichting beperkt (zie mijn artikel over non CO2 aquaria).
Groeten
Gilles
Bedankt voor je reactie, Gilles!
Fijn om te horen, dat het ook kan zonder CO2-installatie. Ik heb nu een boek over het houden van een tropisch aquarium gehuurd. Hier staat in dat het ook mogelijk is om CO2 toe te voegen door een oplossing van suiker in water en daar wat gist aan toe te voegen. Is dit aan te raden of kost het heel erg veel moeite? Verder nog een paar vragen:
-Ik zit aan een aquarium van 60 liter te denken, lukt het om daarin te ‘aquascapen’? En is het een beetje beginnersvriendelijk?
– Ik had ook je artikel over aquasoil gelezen, ik ben van plan om de Colombo Flora Base te gebruiken. Is dit goed als enige ondergrond? Of moet er nog grind op of onder? Of moet er nog een voedingslaag onder?
-Is het mogelijk om dwerg haargras/Dwarf Hairgrass te planten in een tank zonder CO2?
Alvast bedankt!
Mvg, Tom
Dag Tom
Bio-CO2 kun je gebruiken en gaat gemakkelijk. Ik ben er wel niet zo’n voorstander van omdat het op termijn toch wel wat werk is + het is niet echt stabiel & moeilijk te regelen. Meer info vind je hier: https://www.aquascaping-blog.com/562/bio-co2-aquarium
Wat betreft je vragen:
– Tuurlijk :-)
– Die Florabase kun je als aquasoil gebruiken, je hoeft er niets onder of boven te doen. Akadama is eventueel een goedkopere optie als je een beperkt budget, voor een goede link naar akadama zie: https://www.aquascaping-blog.com/815/voedingsbodem-aquarium
– Die kun je gebruiken, maar er zal weinig beweging in zitten. Waarschijnlijk zal de plant gewoon in zijn originele vorm blijven en niet echt uitbreiden. Ik zou het niet doen, maar eerder kiezen voor een kleine Cryptocoryne-soort.
Groeten
Gilles
Vraagje…heb nu een 2e bak waar ik garnalen (cr’s) in wil houden. Deze wil ik doen zonder co2. Wat is dan de juiste manier van de bak opstarten? Ik gebruik een zuurverlagende garnalenbodem.
ps. Hele goeie site! Heb bij mn eerste bak alles van deze site gehaald en deze bak draait onwijs goed!
Hey Roland
Leuk om te horen, bedankt! :-)
Als je een bak zonder CO2 opstart, lees dan dit artikel eens: https://www.aquascaping-blog.com/169/aquarium-zonder-co2
Werkt perfect voor hetgeen jij wil, zolang je het licht zo laag mogelijk houdt. De EI dosering kun je dan delen door 4 of 8, dan heb je ruim voldoende meststoffen en is niet schadelijk voor de garnalen.
Groeten
Gilles
Hoi Gilles,
ik zat al aan de Walstad methode te denken maar wist niet of ik deze ook in combinatie met de EI kon doen. Hartelijk dank voor de snelle reactie en advies!
Keep up the good work!
Hey Roland
Je kunt daarvoor de EI gebruiken hoor. Doordat het licht veel lager is bij de Walstad methode (vergelijkbaar met non-CO2 aquaria), is de plantengroei trager en dus ook de vraag naar voeding veel kleiner. Je kunt dan bijv 1/4 of zelfs 1/8 van de normale EI dosering gebruiken. Dan wordt 20ppm nitraat bijvoorbeeld 2,5 tot max 5ppm NO3 per week.
Is het een goed boek? Ik was van plan om hem ook te bestellen :-)
Groeten
Gilles