Blauwalg in je aquarium? Pak hem keihard aan met deze strategie!
Weken op voorhand heb je je aquarium gepland.
Eindelijk ontvang je je pakketje van de aquarium webshop en je begint ongeduldig je aquarium in te richten.
Aquasoil: check. Hardscape en filtratie: check. Aquariumplanten gesnoeid en gepland: check. Alles staat klaar. Je vult je bak voorzichtig en je schakelt de filter in. De verlichting is ingesteld op 6u en je “opstart plan” staat klaar. Mooi zo.
Twee weken verder en je bak doet het prima. Je zit gehurkt voor je aquarium en je aanschouwt de prachtige blaadjes van je aquariumplantjes die lichtjes dansen in de stroming.
Maar plots valt je oog op iets. De rand van een van de blaadjes heeft een opvallend en onnatuurlijk donkergroen kleurtje. Het lijkt wel alsof er een laagje over het blad zit.
Je let er niet verder op, je plantjes doen het namelijk prima. Niets om je zorgen om te maken.
Denk je …
Pak de blauwalg bij de eerste symptomen aan!
Blauwalg gaat zelden vanzelf weg.
Ik kan het weten: na mijn Dry Start een jaar geleden had ik hier en daar wat overblijfselen van blauwalg.
“Gaat wel van zijn eigen weg”, dacht ik.
Maar 1 maand later werden de plekken enkel maar groter en groter. Erger nog, de blauwalg was nu ook al te zien op de tippen van stengelplanten, ver weg van de oorspronkelijke broeiplaats.
Daarom mijn tip aan jou: van zodra je die eerste plekjes groen-blauw slijm ziet, grijp dan in voordat het erger wordt!
Deze strategie helpt je op weg naar een “blauwalgvrije” bak. Ik vertel je de oorzaken van blauwalg, hoe je hem preventief te lijf gaat en hoe je hem keihard aanpakt als je er al last van hebt.
Op het einde van dit artikel vind je trouwens een handige en gratis downloadbare checklist, dus zeker doorlezen! :-)
Wat veroorzaakt de blauwalg in de eerste plaats?
Er zijn heel wat onderzoeken gedaan naar de oorzaken van blauwalg in de agricultuur en de maritieme sector. Helaas brengt onze kleine hobbysector te weinig geld op om uitgebreid onderzoek te doen naar de oorzaken in aquaria.
Blauwalg op een meer
Gelukkig kunnen we ons wel baseren op de praktijk, namelijk onze eigen aquaria :-)
Volgens testen door Tom Barr, bioloog van opleiding en uitvinder van de Estimative Index, wordt blauwalg veroorzaakt door:
Te weinig nitraat in het water. Tom heeft een aantal gecalibreerde tests uitgevoerd en bij bakken met bijzonder weinig nitraat bleek de blauwalg (ook “BGA” of blue green algae genoemd) vaker voor te komen. In deze topic vertelt hij er meer over (Tom Barr = Plantbrain)
Teveel afvalstoffen. Blauwalg vindt vuile bakken heerlijk. Vuile bodems, een dicht geslibte filter, rotte bladeren, …. allemaal lekker spul voor de blauwalg.Ook aquaria die teveel vissen bevatten en/of waar teveel gevoerd wordt, zijn vaak een broeihaard. Je krijgt dan ammoniumpieken en dat veroorzaakt gegarandeerd algen.
Te weinig watercirculatie. Deze lees ik vaak in de mails die ik van jullie krijg: blauwalg op 1 specifieke plek. Vaak is hier slechte watercirculatie de oorzaak. Doordat je op die plekken weinig stroming hebt, krijg je een zogezegde “dead spot”.Op die plek heb je minder zuurstof, het vuil blijft liggen en stapelt zich op. Ook is er voor de planten veel minder CO2 en meststoffen, waardoor ze op die specifieke plekken slechter groeien en op hun beurt weer meer afvalstoffen veroorzaken.Gevolg? Blauwalg!
Ga de blauwalg preventief te lijf!
Zie je wat de oorzaken hierboven allemaal gemeen hebben?
Slecht onderhoud.
Het begin van blauwalg. Pak het direct aan!
Je kunt eigenlijk heel gemakkelijk de blauwalg voorkomen door een aantal “preventiemaatregelen” in te bouwen.
Enkele tips die ik je kan meegeven:
Als je een plantenbak hebt, voeg dan preventief nitraat toe (volg bijv. de Estimative Index). Nitraat is in de wetenschap een macro-element voor planten, heel belangrijk voor de groei dus.Nitraat verlagen of volledig verwijderen heeft dus enkel maar nadelen voor een plantenbak! Bovendien weten we ondertussen al dat kaliumnitraat onschadelijk is voor je beesten én dat het geen algen veroorzaakt.Gewoon doen dus :-)
Professionele aquascapers zweren erbij: waterverversingen! Niet alleen hevel je het teveel aan afvalstoffen af, je brengt ook nog eens mineralen, CO2 en zuurstof in je bak. Dat is goed voor je planten en je vissen vinden het geweldig.Vergeet niet om de bodem af te hevelen, de plantjes een beetje te “doorschudden” voor eventueel afval tussen de bladeren en de rotte bladeren weg te snoeien.De meeste plantjes reageren hier trouwens bijzonder goed op en groeien beter na zo’n “schoonmaakbeurt”.
Zorg voor voldoende stroming. Meer watercirculatie betekent meer zuurstof, CO2 en meststoffen doorheen heel je bak. Dat zorgt voor een gezondere omgeving voor zowel je vissen, garnalen als je planten.Ga dus niet voor de filter die nét genoeg is voor je bak, maar kies eentje die ruim voldoende is. Ik raad altijd aan om te kiezen voor een filter die tot 10X de bakinhoud filter per uur, zeker voor een plantenbak. Het debiet van je filter vertragen kan later gemakkelijk, verhogen niet. Bespaar hier dus niet op!Eventueel een extra stromingspomp of “wave pump” is ook een goedkope oplossing voor meer stroming op specifieke plekken.
Hou die filter in topvorm. Ververs zeker 1x per maand de filterwatten en hou de filterbuizen proper.Een dichtgeslibte filter zorgt voor minder circulatie en neemt minder afvalstoffen op. Dat kan zware gevolgen hebben voor je bak!
Hou deze tips in het achterhoofd bij elke bak die je opstelt.
Het helpt trouwens niet alleen bij blauwalg, maar ook bij andere algen en de algemene gezondheid van je aquarium.
Toch nog blauwalg in je aquarium? Met deze strategie pak je hem keihard aan!
Heb je toch nog last van die verdomde blauwalg in je aquarium?
Geen paniek.
Blauwalg is een van de gemakkelijkste algen om te verwijderen in je aquarium. Het vergt wel discipline én een goede voorbereiding!
Ik heb al meerdere strategieën uitgevoerd op mijn bakken, maar dit is veruit de meest effectieve die ik ken. Het is eigenlijk een combinatie van preventieve maatregelen + een black-out + een chemische behandeling.
Klaar om de blauwalg de kop in te drukken? Hier gaan we …
Stap 1: neem de nodige preventieve maatregelen
Maak je filter schoon en ververs de filterwatten (het biologisch materiaal kun je zo laten). Vergeet ook niet om de impeller en de buizen te reinigen
Ververs minstens 50% van het water. Verwijder hierbij zoveel mogelijk blauwalg, rondzwevend vuil, vuil op de bodem, rotte bladeren, …
Plaats een extra stromingspompje indien nodig. Alle plantjes moeten meebewegen in de stroming.
Doseer extra nitraat. Voor een bak met veel planten kun je 20ppm doseren (zie de achterkant van de fles hoe je dat doet). Voor een bak met weinig planten kun je ongeveer 5ppm doseren.
Schakel de verlichting af.
Stap 2: de black-out
Bij een black-out verduister je je bak volledig gedurende 2 à 3 dagen. De blauwalg kan hier niet tegen en sterft af.
Geloof me, dit werkt bijzonder goed.
Een black-out. Bron: Floraquatic
Je vissen en planten zullen wat bleekjes zien, maar het is verder geen probleem voor ze als je je beperkt tot 2 à 3 dagen.
Hoe je aan zo’n black-out begint lees je hieronder:
Plaats een luchtpompje in het de bak. Dit zorgt voor extra zuurstof voor je vissen, want de planten zullen zelf geen zuurstof produceren aangezien er geen licht is
Als je een CO2-systeem hebt: schakel die uit. Je planten zullen niet aan fotosysnthese doen tijdens de black-out, CO2 is dus niet nodig aangezien ze het toch niet opnemen. Met de verminderde zuurstof kan het zelfs gevaarlijk zijn. Daarom dus: uitschakelen!
Nu gaan we de bak volledig verduisteren. Het is echt belangrijk dat je dit goed doet, heel de stragie staat of valt bij deze stap. Er mag geen, maar ook echt geen enkel straaltje licht aan je bak komen.Doe eerst een paar vuilniszakken over het aquarium en plak de randen af met wat plakband zodat heel de bak is afgesloten als het ware. Aangezien vuilniszakken nog wat licht doorlaten, raad ik je aan om bovenop de vuilniszakken ook nog karton of handdoeken te plaatsen. Dan is je bak echt pikdonker.Ga na of alle kleine hoekjes zijn afgedekt en controleer ook de plekken waar de apparatuur in de bak komt (bijv. de filterslangen, verlichtingskabel, …). Dat zijn vaak de zwakke plekken die nog een beetje licht doorlaten.
Nu moet je enkel een paar dagen afwachten. Ik raad minstens 2, maximum 3 dagen aan.Wees geduldig en ga niet stiekem voederen of even piepen tijdens de black-out, je kan dan helemaal opnieuw beginnen!
Stap 3: de chemische behandeling
OK, nu mogen de vuilniszakken en ander materiaal van de bak af.
Het is trouwens mogelijk dat het aquarium behoorlijk stinkt wanneer je de zakken verwijdert, maar dat is volkomen normaal.
Vervolgens doorloop je deze stappen:
Ververs opnieuw minstens 50% van het water
Verwijder de luchtpomp, schakel je CO2-systeem en je verlichting opnieuw in
Doseer opnieuw nitraat zoals in stap 1. Vergeet ook niet de andere meststoffen zoals sporenelementen, fosfaat en ijzer.
Als je dit gedaan hebt, dan is het tijd voor de chemische behandeling.
Sommige onder jullie weten dat ik geen voorstander ben van anti-algenmiddelen omdat ze enkel de symptomen aanpakken en niet de oorzaak, maar deze situatie is anders.
Je hebt namelijk de oorzaak al aangepakt. Het anti-blauwalgproduct helpt enkel om de laatste restjes blauwalg definitief “de kop in te slaan”.
Er bestaan verschillende middeltjes maar ik heb persoonlijk goede ervaringen met Blue Exit, het is vrij goedkoop en onschadelijk.
Zo ga je te werk:
Verwijder actieve kool uit je filter als je dat hebt. Ik raad dat trouwens sowieso aan voor plantenbakken in verband met de meststoffen
Doseer 10ml per 80 liter aquariumwater en doe dit gedurende 5 à 6 dagen
Na de behandeling ververs je opnieuw 50% van het water en doseer je opnieuw meststoffen
Et voilà, je bak is volkomen blauwalg vrij!
Conclusie & gratis checklist tegen blauwalg
De conclusie?
Werk preventief en hou je bak gezond. Zorg dat de filter in topvorm is en focus op de plantengroei. Een bak met gezonde plantjes heeft weinig kans op blauwalg.
Ik heb trouwens een handige checklist gemaakt die alle verschillende stappen kort samenvat. Je kunt die dan uitprinten en in je aquariumkast ophangen.
Blauwalg profiteert inderdaad van een onevenwicht in de voedingsstoffen van de planten en rottend materiaal.
Her redoxpotentiaal daalt en daar is blauwalg heel blij mee.
Beste methode vind ik persoonlijk het verwijderen van fosfaat, na grondig grote kuis gehouden te hebben.
Planten kunnen voedingsstoffen opslaan en zullen van een korte tijd gebrek aan fosfaat geen hinder ondervinden. Blauwalg kan geen voedingsstoffen opslaan en sterft vlug af bij gebrek aan één van de macro-elementen
Met fosfaatverwijdering ben je binnen de week van je blauwalg verlost, zonder chemicaliën te gebruiken.
Greetz,
marc
Hey Marc
Voor een plantenbak zou ik eerlijk gezegd nooit fosfaat verwijderen, dat is een essentieel bouwelement voor de fotosynthese en groei van de plant. Als dit van heel korte tijd is, zullen de gevolgen hier inderdaad wel van beperkt blijven vermoed ik. Proberen kan geen kwaad :-)
Groeten
Gilles
Waanzinnig goed stuk weer Gilles! De spijker op,zijn kop.
Volgens mij is het in alle gevallen dezelfde strategie; het verhogen van je nitraat gehalte zodat je nitraat/fosfaat gehalte beter in verhouding is. Bij een black-out krijg je ook een verhoging van je nitraat waarde doordat planten afsterven. Sommige mensen verzamelen de lappen blauwalg en stoppen dit in hun potfilter met als resultaat verhoging van je nitraat.
Ik denk dus dat de beste tip is, koop een fles nitraat en een nitraat/fosfaat test en zorg dat de verhouding ongeveer 15/1 is.
Hey Lars
Bedankt voor de complimenten :-)
Groeten
Gilles
In plaats van een luchtpompje kan je ook een oxydator inzetten.
Kan er niets aan toevoegen, helemaal mijn idee :)
extra calcium toevoegen zou ook helpen, geen eigen ervaring mee, wie weet anderen.
Ik zou adviseren om een filter te nemen groot genoeg volgens de fabrikant typisch doen die ongeveer 2 x je bak inhoud, de rest van de circulatie tot stand brengen met een wave pomp (turbelle zeg maar :) )
Voordeel daar van, de straal is lekker breed en zacht, vinden vissen en planten prettiger dan de harde straal van een opvoerpomp.
Voordeel voor de baas is dat de energie rekening lekker laag is, een paar wat pomp al meer dan 1000 l/h
Of deze pompen ok voor de kleinste garnalen en visjes veilig zijn hmmmmm, wie weet wordt het tijd voor een pomp in dat segment die het wel is, fabrakanten :)
Hey
Zelf heb ik nooit problemen gehad met wave pumps en garnalen. Hangt natuurlijk ook af van de grootte van de pomp :-)
Bedankt voor de tips!
Bekijk de reacties
Blauwalg profiteert inderdaad van een onevenwicht in de voedingsstoffen van de planten en rottend materiaal.
Her redoxpotentiaal daalt en daar is blauwalg heel blij mee.
Beste methode vind ik persoonlijk het verwijderen van fosfaat, na grondig grote kuis gehouden te hebben.
Planten kunnen voedingsstoffen opslaan en zullen van een korte tijd gebrek aan fosfaat geen hinder ondervinden. Blauwalg kan geen voedingsstoffen opslaan en sterft vlug af bij gebrek aan één van de macro-elementen
Met fosfaatverwijdering ben je binnen de week van je blauwalg verlost, zonder chemicaliën te gebruiken.
Greetz,
marc
Hey Marc
Voor een plantenbak zou ik eerlijk gezegd nooit fosfaat verwijderen, dat is een essentieel bouwelement voor de fotosynthese en groei van de plant. Als dit van heel korte tijd is, zullen de gevolgen hier inderdaad wel van beperkt blijven vermoed ik. Proberen kan geen kwaad :-)
Groeten
Gilles
Waanzinnig goed stuk weer Gilles! De spijker op,zijn kop.
Volgens mij is het in alle gevallen dezelfde strategie; het verhogen van je nitraat gehalte zodat je nitraat/fosfaat gehalte beter in verhouding is. Bij een black-out krijg je ook een verhoging van je nitraat waarde doordat planten afsterven. Sommige mensen verzamelen de lappen blauwalg en stoppen dit in hun potfilter met als resultaat verhoging van je nitraat.
Ik denk dus dat de beste tip is, koop een fles nitraat en een nitraat/fosfaat test en zorg dat de verhouding ongeveer 15/1 is.
Hey Lars
Bedankt voor de complimenten :-)
Groeten
Gilles
In plaats van een luchtpompje kan je ook een oxydator inzetten.
Kan er niets aan toevoegen, helemaal mijn idee :)
extra calcium toevoegen zou ook helpen, geen eigen ervaring mee, wie weet anderen.
Ik zou adviseren om een filter te nemen groot genoeg volgens de fabrikant typisch doen die ongeveer 2 x je bak inhoud, de rest van de circulatie tot stand brengen met een wave pomp (turbelle zeg maar :) )
Voordeel daar van, de straal is lekker breed en zacht, vinden vissen en planten prettiger dan de harde straal van een opvoerpomp.
Voordeel voor de baas is dat de energie rekening lekker laag is, een paar wat pomp al meer dan 1000 l/h
Of deze pompen ok voor de kleinste garnalen en visjes veilig zijn hmmmmm, wie weet wordt het tijd voor een pomp in dat segment die het wel is, fabrakanten :)
Hey
Zelf heb ik nooit problemen gehad met wave pumps en garnalen. Hangt natuurlijk ook af van de grootte van de pomp :-)
Bedankt voor de tips!
Groeten
Gilles