Algen bestrijden 
CO2-systemen 
Plantenvoeding 
Aquariumtechniek 
Vissen & garnalen 
Opstart & onderhoud 
Aquariumplanten 
Aquascaping 
Bio CO2: een goedkoop alternatief?
Lees verder
Ik verwijs steevast naar het belang van CO2 voor je aquariumplanten, het is een beetje mijn “stokpaardje” :-).
Maar wat als je nu geen geld of geen zin hebt om een goed CO2 systeem te kopen? Kunnen aquariumplanten ook groeien zonder CO2?
Ja, dat is mogelijk, maar je moet dan wel rekening houden met enkele dingen!
Geen CO2 toevoeging in je aquarium, kan dat wel?
Jawel, een bak zonder CO2 bemesting is zeker mogelijk! :-)
Diana Walstad, bedenker van de “Walstad Methode, is zelfs een voorstander van dit idee. Bij de Walstad-methode kun je op een heel eenvoudige manier je aquariumplanten houden zonder testkits, waterverversingen, snoeibeurten en meststoffen.
Eigenlijk is je bak dan een volledig zelfstandig ecosysteem. De bodem, de bacterieën in de filter, de visjes, … produceren allemaal op hun eigen CO2, weliswaar in veel kleiner hoeveelheden dan wanneer je zelf CO2 zou toevoegen.
Je aquariumplanten zullen zich vervolgens aanpassen aan dat lage gehalte aan “natuurlijk geproduceerde CO2” in het water door meer “Rubisco” te produceren. Dat is een enzym die het mogelijk maakt om CO2 als het ware te vangen en te gebruiken door de plantjes. Meer Rubisco wilt dus zeggen, dat de plant efficiënter CO2 zal opnemen ook al is die in kleinere hoeveelheden aanwezig in je bak.
Waar op letten bij een aquarium zonder CO2?
Als je geen CO2 toevoegt, loop je snel het risico op een CO2-tekort met draadalg en baardalg als gevolg. Maar er bestaat een trucje voor om dat te voorkomen ;-)
Wel je een gezond aquarium zonder CO2, let dan vooral op deze dingen:
- Gebruik veel zwakker licht dan normaal (max à,4 watt/liter)
- Beperk de lichtduur tot maximaal 8 uur
Door het veel zwakkere licht, vertraag je de plantengroei en dus ook de vraag naar CO2 en voedingsstoffen. Het risico op een CO2-tekort of voedingstekort is dus véél kleiner waardoor de kans op algen ook veel lager is.
Eenvoudig, toch?
Je plantjes zullen iets trager groeien, maar wel gezond. Uit onderzoek door Tom Barr (uitvinder van de Estimative Index) zullen de planten in een aquarium zonder CO2 bemesting 5 tot 10 keer trager groeien dan in een aquarium mét CO2.
Geen CO2 in het aquarium: wat met meststoffen?
Het handige is dat 80% tot 90% van al je voedingsstoffen zal geproduceerd worden door je vissen en bacterieën, bijvoorbeeld door uitwerpselen of visvoer. Normaal gezien is dat al voldoende voor je planten als je geen CO2 toevoegt aan je aquarium.
Wil je de groei van je aquariumplanten toch liever wat meer ondersteunen en een voedingstekort vermijden (kan namelijk leiden tot algen), dan kun je altijd om de twee weken wat nitraat en fosfaat toevoegen om tekorten te vermijden. Dat kun je bijvoorbeeld doen met mijn Macro-meststof. Je kunt ook fosfaat toevoegen door wekelijks wat diepvriesvoer toe te voegen zonder het af te spoelen.
Vergeet naast nitraat en fosfaat ook niet de sporenelementen, die zijn vaak niet aanwezig in je aquarium. Een handige daarvoor is bijvoorbeeld mijn Micro-meststof, die bevat al een kleine dosering voor aquaria zonder CO2.
Daarnaast raad ik je ook aan om een bodembemester toevoegen, de plantjes die in aquaria zonder CO2 worden gebruikt zijn vaak sterk wortelende planten. Een capsuletje tussen de wortels kan dan al wonderen doen! :D
Wat met vloeibare CO2?
Gebruik je wat sterkere of langere aquariumverlichting of wil je de groei wat extra stimuleren, dan kun je altijd wat vloeibare CO2 toevoegen (bijvoorbeeld EasyLife Carbo).
Hou er wel rekening mee dat je dan ook de andere meststoffen hierboven vermeld ook in grotere hoeveelheden zult moeten toevoegen om tekorten (en dus algen) te vermijden. Doordat je nu extra CO2 gaat toevoegen, zullen de plantjes namelijk sneller groeien en zal dus ook de vraag naar de andere voedingsstoffen stijgen.
Hoe zit het met waterverversingen?
Als je geen CO2 toevoegt aan je aquarium, is het belangrijk dat je het CO2 gehalte in je bak stabiel houdt. Om die reden is het dus belangrijk om net minder waterverversingen te doen bij een aquarium zonder CO2.
Waarom? Wel, als je een grote waterverversing doet dan voeg je eigenlijk ook een grote hoeveelheid CO2 toe. Doordat er plots een piek aan CO2 is, gaan de aquariumplanten de “lage-CO2 enzymen” (rubisco) afbreken. Vervolgens gaat die CO2 weer dalen want je voegt niets toe, hierdoor gaan ze weer opnieuw rubisco moeten aanmaken.
Zo raken je plantjes de kluts kwijt en staan ze zwakker tegen algen. Door de verversingen creeër je dus instabiliteit wat algen tot gevolg kan hebben. Algen kunnen namelijk veel sneller reageren op plotse veranderingen, in tegenstelling tot aquariumplanten. Enkel als je vloeibare CO2 toevoegt, kun je vaker verversen.
Hoe vaak moet je dan verversen?
- Zonder CO2: 1x per maand of 1x om de 3 maanden
- Vloeibare CO2: 1x per week of 1x om de week
- “Echte” CO2: 1x per week
Dit raad ik persoonlijk aan, meningen kunnen verschillen hierover :-)
Nog niet overtuigd? Hieronder mijn non-CO2 aquarium!
Dit is de non-CO2 bak die ik voor mijn vader heb opgesteld. Enkele details
- 500 liter met een filterpomp van 300 liter + sterke “wave pump” voor extra circulatie (aanrader!)
- Weinig eisende planten: javavarens, Cryptocoryne, Vallisneria, …
- Bemesting volgens de Estimative Index voor aquaria zonder CO2 (ongeveer 1/4 tot 1/8 van de normale Estimative Index) met extra ijzer
- Lage verlichting + gebruik van drijfplanten om nog verder te verduisteren
- 25% waterverversing om de 3 maanden
- Zo goed als geen onderhoud aan!
Vond je dit artikel interessant? Word dan lid van onze Facebook-pagina om op de hoogte te blijven van leuke scapes en aquariumtips!
[ninja-inline id=2172]
Over het verversen van een 30 liter bak. Ik begin met opstarten vandaar deze vraag.
Dat water verdampt natuurlijk dat kan ik dan “gewoon” bijvullen en er verder niet meer water uit het aquarium halen voor het verversen?
Moet dan de temperatuur van het toe te voegen verse water ongeveer gelijk zijn aan het water in het aquarium?
Alvast dank voor uw reactie.
Hey
Als je voor non-CO2 gaat is het verdampte water bijvullen geen probleem hoor. Wel nog steeds om de zoveel menden verversen zoals aanbevolen in het artikel.
De temperatuur van het ververswater hou je best ongeveer even warm/koud als het aquariumwater ivm de vissen en garnalen.
Groeten
Gilles
Ik heb hier 3 bakken van 60cm staan waar dus weinig licht boven zit en waar ik wat drijvers in heb. Verder geen co2 of toevoegingen. Alleen wekelijks voor de sporen een minimale hoeveelheid plantenvoeding.
Gaat verder prima en geen algen en wekelijks ververs ik 10 liter.
Ik heb al jaren twee Aqua 40 draaien zonder CO2. Het water is een mengsel van basisch (Ph 8) leidingwater en regenwater. De verlichting met een 11 w PL lamp is redelijk zwak. De planten die het goed doen zijn langzame groeiers: javavaren, Anubias, javamos, amazonezwaarplantjes en hoornblad (groeit wel snel). Bewoners garnalen en kleine rasbora’s. Nooit alg of andere problemen. Deze bakjes hebben me door verschillende aqua-dips met alg en stervende planten gesleept, ook in met CO2 gevoede bakken. Heb alle CO2 er uit gedaan, omdat ik vind dat je hierdoor aquaria creëert die constant aan het infuus liggen en je afhankelijk maken van dure techniek.
Ik verbaas me steeds weer dat mijn bakken ‘vroeger’ liepen met simpele filtertjes, eenvoudige gloeilampen en zonder CO2, maar dat de toen gebruikte planten (Aponogetons, zwaardplanten, heteranthera, vallisneria, eikenblad, crypto’s en zelfs cabomba groeiden als kool en alg een uitzondering was. Wel was het water zacht en neutraal (leidingwater Arnhem).
Als ik dit voorgaande vergelijk met het huidige aquariumhouden, zie ik de volgende verschillen:
Grotere lichtbehoefte van moderne plantensoorten
Grotere lichtaanbod, nieuwe apparatuur en moderne aquaria.
Hogere Ph leidingwater
Op deze manier heb je dus al snel alg en groeiproblemen, met teleurstellingen voor de beginnende aquariumhouder, die niet gelijk investeert in een CO2-installatie. Wat dat betreft zie ik overeenkomsten met de huidige landbouw: hoge opbrengsten, snelle groei, weinig smaak, met inzet van veel mest, bestrijdingsmiddelen en energie.
Mijn bijdrage is zeker geen oproep om moderne techniek af te zweren, maar om vooral te investeren in techniek die uitgaat van de behoefte van plant en dier en minder vanuit het aanbod in de winkel. Ik heb bakken gehad, waar de planten dankzij CO2 de bak uitgroeiden. Maar elke week je planten snoeien en in de groencontainer gooien gaat ook vervelen. Dan heb ik veel meer plezier van een bak waar de planten gezond zijn, maar langzaam groeien en waar je niet wekelijks hoeft te tuinieren.
Hey Ruud
Bedankt voor je reactie!
Je bent niet de enige die dit ondervindt. Ik krijg regelmatig mailtjes van aquaristen die al jaren in de hobby zitten en vroeger met hun bakken nooit last hadden van algen. Nochtans gebruikten ze geen CO2, geen meststoffen, geen speciale apparatuur, … Alles was veel eenvoudiger. Nu dat ze een nieuwe bak gekocht hebben: niks dan algenproblemen!
Ik denk dat de oorzaak van quasi alle algenproblemen ligt aan het feit dat aquaria tegenwoordig standaard met vééls te veel licht worden geleverd. Ga maar eens naar de winkel en je ziet overal plakkertjes met “High light” etc. Daardoor krijgen vooral beginnende aquaristen de indruk dat ze veel licht moeten hebben of de planten groeien niet. Maar dat klopt niet, je kunt prima planten doen groeien met laag licht, jouw bakken zijn daar de getuige van. Helaas wordt dat aspect zelden toegelicht of als flauwekul bestempeld. Jammer, want je verliest zo een hoop beginnende aquaristen.
Zelf heb ik van al mijn bakken het meeste plezier gehad aan die van mijn vader (in de video hierboven). Daar was echt amper onderhoud, de planten deden het super en bij familiebezoek was het een echte trekpleister haha :-)
Groeten
Gilles