CO2 is een belangrijke –zoniet de belangrijkste- voedingsstof in het aquarium. Net zoals de bomen in de vrije natuur hebben je aquariumplanten CO2 nodig om aan fotosynthese te doen. Droom jij van een aquarium vol mooie aquariumplanten, dan investeer je dus best in een goed CO2 systeem. Jammer genoeg is een goed uitgerust CO2 systeem niet de enige voorwaarde voor goede plantengroei, je moet je CO2 ook optimaal kunnen instellen. Te weinig CO2 leidt tot slechte groei van je planten en bijgevolg tot algengroei, te veel CO2 daarentegen kan schadelijk zijn voor je vissen. Maar wat is dan de beste manier om de CO2 te meten?
De bekendste methode om de hoeveelheid CO2 in je aquarium te meten is de KH/pH tabel. Helaas is deze methode onbetrouwbaar wat betreft CO2 meting en ga je bijna altijd op een verkeerde lezing uitkomen. In de meeste gevallen geeft de tabel namelijk aan dat je meer CO2 injecteert dan in realiteit. Dit komt o.a. doordat de tabel geen rekening houdt met stoffen die de pH negatief kunnen beïnvloeden, zoals nitreerzuur.
Verder zijn de inputvariabelen meestal foutief doordat de meetapparatuur (pH-meter, druppeltest, strips, …) onnauwkeurig zijn. Nooit 100% vertrouwen op je pH/KH tabel dus, maar eerder gebruiken als aanwijzing.
Een zeer gemakkelijke meetmethode die ik zelf toepas in mijn aquarium. Je vult simpelweg de Drop Checker (ook wel CO2 continu test genoemd)met een KH4 oplossing (zelf te maken of verkrijgbaar via het internet) en voegt vervolgens een paar druppeltjes broomthymolblauw toe (meestal samen verkocht met de Drop Checker). Wanneer de Drop Checker blauw kleurt, dan is er onvoldoende CO2 in het water. Groen duidt dan weer op voldoende CO2 en geel op te veel.
Hou er wel rekening mee dat het tot 2u duurt voordat de Drop Checker de juiste kleur aanduidt, de meting geeft dus altijd het CO2 gehalte aan van 2 uur geleden. Ikzelf plaats meerdere Drop Checkers in mi jn aquarium om te zien of ik geen dead spots heb, zo ben ik vrij zeker dat mijn CO2 overal goed verspreid wordt. Net zoals de pH/KH tabel heeft ook deze methode zijn nadelen, enkel te gebruiken als leidraad dus.
Je aquariumplanten zijn nog steeds de betrouwbaarste indicatoren voor een CO2 tekort. Hemianthus Callitrichoides en Pogostemon Stellatus bijvoorbeeld zijn twee zeer goede indicatoren. Vooral de laatste geeft duidelijke signalen, door bijvoorbeeld kleinere koppen te vormen of bladeren te vervormen. Bestudeer dus goed je planten, analyseer hun groei, grijp in wanneer nodig en je zult al ver geraken.
Zorg er verder voor dat je CO2 gedurende de hele lichtperiode stabiel blijft. Een onstabiel CO2 gehalte in het aquariumwater kan leiden tot algengroei aangezien algen zich gemakkelijker aanpassen aan wisselende omstandigheden. Goede watercirculatie is eveneens van belang voor een goede CO2 verspreiding. Kies dus best een filter die 10x je aquariuminhoud filtert of voeg extra waterpompjes toe.
Ten slotte begin je best met het injecteren van CO2 ongeveer 2 uur voordat de lichten aan gaan. Zo bereik je al een optimaal CO2 gehalte van zodra je planten beginnen aan hun fotosynthese.
Vond je deze post interessant? Word dan zeker fan van onze Facebook page om nog meer leuke weetjes te weten te komen!
[ninja-inline id=2172]
Ben je net als ik gek op die bakken vol groene pracht? Bijna altijd vind…
Een ding is zeker, de Amano of Japonica garnaal is een populair beestje. Ligt het…
Geef toe, een “betta” is een prachtvis, toch? 😊 Met zijn bijzondere kleuren en…
Ik heb al eens een artikeltje geschreven over rode aquariumplanten en hoe je die het…
Je wil een vuurgarnaal kopen? Of misschien zelfs vuurgarnalen kweken? Ik geef je geen ongelijk!…
Hoppa, weer nieuwe inspiratie voor je toekomstige bak! Deze keer het aquarium van Nigel Hoevenaar.…
Bekijk de reacties
Beste Gilles ,
Nog een vraagje ;-)
Als je visen en garnalen ,planten ,mossen , in je bakje hebt, waarom heb je dan nitraten en fosfaten noding in de planten meststof ?
Die produceren de vissen toch in samenloop met biologische filtering enz,,,,, ?
Want met de planten meststof voeg je EXTRA nitraten en fosfaten toe ?
Dit is ook weer niet goed voor je vissen en garnalen ?
Mvg?
Patrick
Dag Patrick
"Teveel nitraat & fosfaat is niet goed": dat wordt vaak gezegd, alleen zeggen die personen nooit HOEVEEL nitraat en fosfaat dan slecht is ... Uit onderzoek (zie bijv. mijn artikel over nitraat: https://www.aquascaping-blog.com/216/nitraat-aquarium-schadelijk-vissen ) blijkt dat die waarde héél hoog ligt. Dus ik zou me geen zorgen maken dat dit schadelijk is, je moet al echt veel gaan toevoegen.
Natuurlijk, als je van nature al veel nitraat & fosfaat hebt, is het interessanter om gewoon sporenelementen te gaan toevoegen. Het hangt dus af van type bak, een aquascape met heel veel planten zal baat hebben bij een meststof met extra nitraat & fosfaat (bijv. mijn "All-in-One van PlantedBox) omdat de van nature aanwezige nitraat & fosfaat te weinig zal zijn voor al die planten. Een bak met een paar plantjes en vooral focus op dieren zal waarschijnlijk al van nature genoeg nitraat & fosfaat hebben en dan kan je beter gewoon sporenelementen toevoegen (bijv. mijn "Micro" van PlantedBox)
Groetjes
Gilles
Beste Gilles,
ik heb het volgende probleem:enkele maanden terug heb ik mij een nieuwe aquarium aangeschaft, een juwel 125l met led verlichting. Sindsdien kamp ik met een algen plaag en kamlaag. De algen zijn van die groene, een soort baardalg. Ook krijg ik van die zwart, bruine alg. Ik heb al heel veel geprobeerd zonder succes. Na heel wat opgezocht te hebben kom ik iedere keer dat de CO2 moet verhoogt worden die heb ik gedaan maar zonder resultaat. De CO2-meter van Dennerle geeft eerst een donker groen resultaat, daarna een licht groene schijn en dan plots keert hij volledig naar het geel. Dit zou aangeven dat er teveel CO2 is. Kan het nieuwe led licht er voor iets tussen zitten( ik geef nu 9u licht verdeeld over 2 delen, 1 van 4u en 1 van 5u). Planten groeien redelijk goed.
Dank bij voorbaat om hiervoor een oplossing te vinden.
Serge Vanooteghem
Hoi Serge
Dit lijkt me enerzijds een probleem van te sterk licht en anderzijds een probleem met de stabiliteit van je CO2. In principe zou je CO2-tester mooi groen moeten blijven gedurende de hele dag. Het is normaal als hij wat groener/geler is naar het einde van de dag, maar het verschil mag niet zo groot zijn als in jouw aquarium. Hoe meer het dezelfde kleur blijft hoe beter. Ik zou dus eventueel voor wat meer rimpeling op het wateroppervlakte voorzien zodat je het teveel aan CO2 vergast en zo de CO2 stabieler houdt (check ook mijn artikel over "zuurstof in het aquarium voor meer uitleg hierover).
Anderzijds zou ik ook eens kijken om je licht wat te dimmen ,dat is doorgaans perfect mogelijk met LEDs van vandaag. Als het niet werkt met een dimmer kan je drijfplanten gebruiken.
Groetjes
Gilles
Hoi Serge, zorg dat je plantenvoeding op orde is. Als ke plantenvoeding goed is en je CO2 ook speel dan een beetje met je licht. Groene alg is vaak door teveel licht. Misschien een uurje minder? Probeer dit voor een week en zie of er resultaat is.
De kaamlaag kan komen door de plantenvoeding ( als jenplanten goed gaan groeien) maar ook als je filter niet goed is ingedraait, heb je hem al meer dan drie weken draaien? Heb je een biofiltermedium er in?
Zwarte alg komt in de meeste gevallen door teveel biomassa. Dit kan overgebleven voer zijn, of uitwerpselen van je vissen of afgestorven plantenresten. Ververs je genoeg water? Is je filter toereikend? Heb je genoeg biofiltermassa in je filter.
Beste Gilles
Bak 180L, Led verlichting, 8u op 90%, daarna gedimd 5u op 20% (Avond)
Dagelijkse toevoeging van 4mL EasyCarbo.
De KH waarde van mijn water is 5.
Ik heb mijn CO2 controller ingesteld op 7PH ( daar is ook op gekalibreerd).
CO2 controller wordt 's nachts niet uitgeschakeld.
Wat ik zie en/of merk.
Co2 controller slaat bijna niet aan.
Co2 indicatoren aan beide zijden van de bak staan in donkergroen en neigen naar blauw.
Ik heb de indruk dat er te weinig Co2 wordt toegevoegd.
Wat doe ik verkeerd ?
Zoja, wat moet ik doen ?
Mvg
Hou er ook rekening mee dat je al easy carbo toevoegt. Ik zou dat eerlijk gezegd niet dagelijks doen als je al over CO2-bemesting beschikt en misschien springt je CO2-installatie dan wel aan. Persoonlijk ben ik niet zo'n voorstander van pH-gestuurde CO2-oplossingen, maar bon.
Denk er ook aan dat zo'n CO2-indicator ook niet 100% betrouwbaar werkt om diverse redenen (teveel om hier op te noemen). De enige methode om met de voor de hobbyist beschikbare middelen een betrouwbare CO2-meting uit te voeren is d.m.v. een betrouwbare(!) pH en kH-meting. Het werkelijke CO2-gehalte kan dan gegeven worden door volgende formule in excel: =44,01*0,356*C2/((1+(2*10^(D2-10,32)))*10^(D2-6,367)) met in C2 de kH en in D2 de pH.
Men zou kunnen vitten op het feit dat de kH-testen die de hobbyist ter zijner beschikking heeft eigenlijk de alkaliniteit meten en dat bij aanwezigheid van andere zuurresten dan (bi)carbonaat dit dus een overschatting aan CO2 geeft, bijvoorbeeld bij aanwezigheid van turf, hout, etc.... Gelukkig bestaat ook daar een methode voor, weliswaar omslachtig, maar ik raad iedere hobbyist aan deze 1 keer uit te voeren, al is het maar om vast te stellen dat onder realistische omstandigheden, zelfs met een filter vol turf (van goede kwaliteit!) de kH hier niet noemenswaardig door wordt beïnvloed. De methode gaat als volgt:
Meet eerst de pH en kH van het aquariumwater en bepaal het CO2-gehalte met bovenstaande formule. Vul dan 2 bekers: 1 met aquariumwater en 1 met leidingwater of indien je erg wantrouwig bent en denkt dat in het leidingwater een noemenswaardige hoeveelheid onzuiverheden bevat die de kH-meting kunnen verstoren: gedemineraliseerd water waar je een klein beetje aquariumzout (of ander (bi)carbonaathoudend zout) aan toevoegt. De bedoeling is dat hier een praktische kH- en pH-meting op kan worden uitgevoerd aan het einde van de test.
Vervolgens neem je 2 aquariumluchtpompjes (of 1 met 2 uitgangen) en belucht je beide bekers. Hang een pH-meter in de beker met aquariumwater. Door het beluchten zullen beide bekers een evenwicht bereiken met de lucht. In de meeste gevallen zal in het aquariumwater meer CO2 aanwezig zijn dan in de lucht en zal de pH hierdoor stijgen. Gebruik dan een pH-verlager gebaseerd op een sterk zuur en voeg een druppel toe aan het aquariumwater in de beker. Door de hoge concentratie zal dit een groot effect hebben, daarom is het verleidelijk de pH-verlager te verdunnen. Niet doen! Dit zou het aquariummonster namelijk ook verdunnen. Laat de pH telkens voldoende lang stabiliseren. CO2 verdampt erg traag uit water dus dit heeft zijn tijd nodig (wat meteen de voornaamste reden is dat deze bepalingsmethode omslachtig is). De uiteindelijke bedoeling is dat de pH in de beker met het belucht en aangezuurd aquariumwater stabiel blijft op dezelfde pH dan de pH van het aquariumwater. Het is dus zeker belangrijk dat je gebruik maakt van kleine druppels pH-verlager. Voeg een sterke pH-verhoger toe indien je per ongeluk toch een significant lagere pH hebt bereikt die niet meer gecompenseerd wordt door minutenlang beluchten. Meet vervolgens de kH van de beker met aquariumwater en bepaal de 'CO2'. Meet dan de kH en pH van het leidingwater in de andere beker en bepaal de CO2. Je hebt nu 3 'CO2'-waarden. Voeg deze in in volgende formule:
Werkelijke CO2-waarde = CO2 aquariumwater - CO2 aangezuurd en belucht aquariumwater + CO2 belucht leidingwater.
Het principe van deze methode is de volgende: bij het bepalen van de CO2 in het aquariumwater is de invloed van andere zuurresten ook aanwezig. Door het water aan te zuren verwijder je de carbonaten zoveel mogelijk behalve diegene die in evenwicht zijn met het CO2-gehalte in de atmosfeer van de ruimte waarin je de test uitvoert. Door de pH van het aangezuurde en beluchte aquariumwater terug te brengen naar de oorspronkelijke pH van het aquariumwater ben je zeker dat het reagens van de kH-test in beide situaties op dezelfde wijze zal reageren met de in het aquariumwater aanwezige stoorzenders. M.b.v. de beker met leidingwater bepaal je het CO2-gehalte in de atmosfeer (neem hiervoor geen 'standaard'waarde die je af en toe tegen komt. Het CO2-gehalte verschilt sterk per ruimte afhankelijk van de ventilatie!
Door het bepaalde CO2-gehalte in de beker met belucht en aangezuurd aquariumwater af te trekken van het CO2-gehalte van het aquariumwater trek je dus de 'niet-werkelijke' CO2 af maar ook het CO2-gehalte in evenwicht met de lucht. Die dien je er dus opnieuw bij op te tellen en vanuit dat principe bekom je bovenstaande berekening.
Je zal echter zien dat het verschil: CO2 aangezuurd en belucht aquariumwater - CO2 belucht leidingwater zelden een significant verschil zal maken t.o.v. de bepaling van het CO2-gehalte in het leidingwater. Dit verschil is dus te verwaarlozen en op deze wijze valt aan te tonen dat het zuinig zijn op een CO2-bepaling m.b.v. pH en kH onterecht is.
Succes!
Hey René
Sorry voor de late reactie, ik was op vakantie.
Ik zou je pH lager instellen. Begin op 6,9 pH, 1 à 2 weken daarna op 6,8 etc. Hou daarbij heel goed de vissen en planten/algen in het oog en hoe die reageren. Zo blijf je doorgaan tot je het gewenste resultaat hebt. Wijzig altijd maar max. 1x per week de pH om grote schommelingen te voorkomen en het risico voor de dieren te beperken.
Groetjes
Gilles
Let ook op dat sturen op PH niet altijd werkt. Heb je bijvoorbeeld hout in je bak dan gaat de PH natuurlijk naar beneden. Het is dus niet zo gezegd dat ja naar PH 6.8 moet. Dit moet je zelf uitzoeken. Dus zoals Gilles zegt, elke week even een puntje naar beneden en dan zien wat de PH en CO2/droochecker over een week doet. En let goed op je vissen! Gaan ze snel ademhalen of zwemmen ze aan het oppetvlak dan ben je te ver gegaan.
beste gilles
ik heb een co2 indicator van colombo moet deze 24op24 groen blijven want bij mij verkleurt deze terug naar blauw (tekort) als de lamp een paar uur afligt
mvg
Hey Jason
Stopt de CO2-toevoer als de lampen uit zijn?
Groetjes
Gilles
Oke bedankt, en hoe maak je zelf KH4 oplossing?
Hey Michael
Met osmosewater en natriumbicarbonaat. Maar je moet al met precisieapparatuur werken of heel grote hoeveelheden maken om het correct op 4KH te krijgen.
Beter gewoon kopen zou ik zeggen :-)
Groeten
Gilles
Dag Gilles.
Welke co2 continu tests zijn betrouwbaar? Zou graag eentje willen aanschaffen ☺
Hey Michael
In principe zijn ze allemaal even betrouwbaar als ze 4KH water gebruiken als vloeistof (in combinatie met de kleurstof).
Wat je zeker niet moet doen is aquariumwater gebruiken als vloeistof, dan duidt de kleurstof gewoon de pH van je water aan en heb je er niets aan.
Groeten
Gilles
Hey Gilles.
ik heb zo een co2 test van denerle, zo een bolletje met vlooiestof.moet die aan de opervlakte hangen of juist boven de bodem voor een goed co2 meting.
groetjes.
Etienne
Heej Gilles,
Ik heb nu 2 x smd led van kitelight 2 watt en 1 x rgb op mijn nano cube 30. Zou dzt te veel zijn?
Dag Gerrit
Dat is heel moeilijk te zeggen. Ik zou zeggen: probeer het eens en als je algen ziet verschijnen (meestal draadalg en/of baardalg), dan weet je dat je de lichtintensiteit moet verlagen en/of de CO2 langzaam (!) verhogen.
Groeten
Gilles
Hele goede post! Heeft een aantal van m'n vragen beantwoord. Nu kan ik weer even verder, bedankt! :)
Hey Karel
Ben blij dat ik je heb kunnen helpen!
Groeten en succes met je bak,
Gilles
Ik zit momenteel met een juwel aquarium lido 120.
Lekker handig werd er gezegd, alles is aanwezig , etc...
Maar na 5 jaar wil ik een stap verder en wil ik echt aan aquascaping gaan doen.
Ik ben me aan het verdiepen in boeken en ik merk dat er zoveel bij komt kijken.
Als ik gewoon raad vraag in de winkel, krijg ik steevast als antwoord: koop u veel meervallen, weinig licht en weinig eten als tip en verder gaat het niet. Jeuj! Zal wel!
Er komen dus zoveel facetten bij kijken waar ik me zelf moet in verdiepen.
Ik wil met een nieuwe aquarium beginnen.
Vraag 1 : kan ik me een juwel aquarium aanschaffen? Wat vindt u van dit merk? Zo ja? Moet ik bepaalde co2 systemen erbij hebben? Zo ja welke? En hoe gebruik ik die?
Vraag 2: ik zal aquasoil aanschaffen. Moet ik nog voedingsbodem erbij? Of start ik plantenvoeding na x aantal weken?
Vraag 3: wat vindt u van de verlichting van lido? Dat is allemaal standaard en dan denk ik 'dat zal wel goed zijn'
mvg
Emanuel
Hey Emanuel
Leuk om te horen dat je de stap naar aquascaping wil zetten!
Wat betreft je vragen:
1) Heb zelf geen ervaring met Juwel (wel Ferplast), maar persoonlijk ben ik geen voorstander van alles-in-1 pakketten. Om verschillende redenen eigenlijk: overdreven veel verlichting die je niet kunt dimmen (heel groot risico op algen), filter die vaak onvoldoende sterk is, lampen die enkel van het merk zelf kunnen aangekocht worden, lelijke kasten, ... Ik verkies om zelf mijn aquarium samen te stellen, de kast koop ik dan tweedehands, de bak laat ik op maat maken (kost echt niks). Filter en verlichting zijn dan een duurdere investering, maar naar mijn mening kom je er veel langer mee toe als je vanaf het begin een goede keuze maakt.
Wat betreft CO2-systeem: ja, met de verlichting die bij die bakken komt ben je quasi verplicht om een CO2-systeem te kopen of je krijgt last van algen. Of je moet het licht sterk gaan afzwakken met heel veel drijfplanten. Stuur mij een mailtje ivm een CO2-systeem, dan kan ik je wat adviseren.
2) Nope, niet nodig. De aquasoil is een beetje een voedingsbodem op zich. Plantenvoeding start je vanaf dag 1, zie mijn artikel https://www.aquascaping-blog.com/1067/aquarium-opstarten
3) Heb ik al vermeld: heel sterk licht. Prima als je van plan bent om in een CO2-systeem te investeren en graag planten hebt die snel groeien. Maar voor veel aquaristen is dit er ver over en dan krijg je problemen met algen. Daarom dat ik een felle tegenstander ben van de verplichting om zo'n overdreven licht te gebruiken bij een standaard aquarium. Maar dat is een andere discussie! :-)
Laat maar weten als je nog vragen hebt. Via mail mag ook altijd.
Groeten
Gilles
Hallo Gilles,
Voorheen gebruikte ik altijd kant-en-klare indicator oplossingen, maar sinds vandaag ook overgestapt op het zelf bereiden ervan.
Nu zie je overal op internet dat als je de 4 dKH oplossing mengt met de pH indicator (BTB) dat deze direct blauw wordt. Echter bij mij is deze direct groen... (Ik gebruik 4dKH solution van Flo nature aquarium) en sera pH indicator uit de test set aangezien ik nergens losse broomthymolblauw oplossingen kan kopen aangezien ik een particulier ben. Met een kH tester kwam er 5 dKH uit, maar waarschijnlijk is de oplossing 4,1 dKH oid waardoor de vijfde druppel nodig is.
Klopt het dat mijn drop checker oplossing direct groen werd, of is dit een foute bereiding?
Gr, Kay
Hey Kay
Nee, lijkt me niet normaal. Heb je al een andere KH-oplossing gebruikt?
Groeten
Gilles
Hey Gilles,
Bedankt voor je reactie! Nee, ik heb nog geen andere oplossing kunnen kopen.. Maar heb een andere indicator uit de kast kunnen pakken, en met deze pH indicator kleurt de oplossing wel direct donkerblauw (en nu in de bak donkergroen). Blijkbaar bevat de Sera pH indicator geen BTB en die van Dennerle wel :). Het werkt nu dus, baal wel want heb van dezelfde ebay verkoper ook een kant en klare oplossing 4 dKH + BTB gekocht, maar deze is ook groen in de verpakking zie ik... maargoed
Bedankt iig.
Gr, Kay