Plantenvoeding

CO2 meten in het aquarium

CO2 is een belangrijke –zoniet de belangrijkste- voedingsstof in het aquarium. Net zoals de bomen in de vrije natuur hebben je aquariumplanten CO2 nodig om aan fotosynthese te doen. Droom jij van een aquarium vol mooie aquariumplanten, dan investeer je dus best in een goed CO2 systeem. Jammer genoeg is een goed uitgerust CO2 systeem niet de enige voorwaarde voor goede plantengroei, je moet je CO2 ook optimaal kunnen instellen. Te weinig CO2 leidt tot slechte groei van je planten en bijgevolg tot algengroei, te veel CO2 daarentegen kan schadelijk zijn voor je vissen. Maar wat is dan de beste manier om de CO2 te meten?

CO2 meten met behulp van de pH tabel

De bekendste methode om de hoeveelheid CO2 in je aquarium te meten is de KH/pH tabel. Helaas is deze methode onbetrouwbaar wat betreft CO2 meting en ga je bijna altijd op een verkeerde lezing uitkomen. In de meeste gevallen geeft de tabel namelijk aan dat je meer CO2 injecteert dan in realiteit. Dit komt o.a. doordat de tabel geen rekening houdt met stoffen die de pH negatief kunnen beïnvloeden, zoals nitreerzuur.

Verder zijn de inputvariabelen meestal foutief doordat de meetapparatuur (pH-meter, druppeltest, strips, …) onnauwkeurig zijn. Nooit 100% vertrouwen op je pH/KH tabel dus, maar eerder gebruiken als aanwijzing.


CO2 meten met behulp van een “Drop Checker”

Een zeer gemakkelijke meetmethode die ik zelf toepas in mijn aquarium. Je vult simpelweg de Drop Checker (ook wel CO2 continu test genoemd)met een KH4 oplossing (zelf te maken of verkrijgbaar via het internet) en voegt vervolgens een paar druppeltjes broomthymolblauw toe (meestal samen verkocht met de Drop Checker). Wanneer de Drop Checker blauw kleurt, dan is er onvoldoende CO2 in het water. Groen duidt dan weer op voldoende CO2 en geel op te veel.

Hou er wel rekening mee dat het tot 2u duurt voordat de Drop Checker de juiste kleur aanduidt, de meting geeft dus altijd het CO2 gehalte aan van 2 uur geleden. Ikzelf plaats meerdere Drop Checkers in mi jn aquarium om te zien of ik geen dead spots heb, zo ben ik vrij zeker dat mijn CO2 overal goed verspreid wordt. Net zoals de pH/KH tabel heeft ook deze methode zijn nadelen, enkel te gebruiken als leidraad dus.

CO2 meten aan de hand van je aquariumplanten

Je aquariumplanten zijn nog steeds de betrouwbaarste indicatoren voor een CO2 tekort. Hemianthus Callitrichoides en Pogostemon Stellatus bijvoorbeeld zijn twee zeer goede indicatoren. Vooral de laatste geeft duidelijke signalen, door bijvoorbeeld kleinere koppen te vormen of bladeren te vervormen. Bestudeer dus goed je planten, analyseer hun groei, grijp in wanneer nodig en je zult al ver geraken.

Zorg er verder voor dat je CO2 gedurende de hele lichtperiode stabiel blijft. Een onstabiel CO2 gehalte in het aquariumwater kan leiden tot algengroei aangezien algen zich gemakkelijker aanpassen aan wisselende omstandigheden. Goede watercirculatie is eveneens van belang voor een goede CO2 verspreiding. Kies dus best een filter die 10x je aquariuminhoud filtert of voeg extra waterpompjes toe.

Ten slotte begin je best met het injecteren van CO2 ongeveer 2 uur voordat de lichten aan gaan. Zo bereik je al een optimaal CO2 gehalte van zodra je planten beginnen aan hun fotosynthese.

Vond je deze post interessant? Word dan zeker fan van onze Facebook page om nog meer leuke weetjes te weten te komen!

[ninja-inline id=2172]

4/5 - (3 votes)

Bekijk de reacties

  • even een update....mijn 12 liter bakje had niet een teveel aan CO2 maar een tekort aan CO2....eve ander water in de dropchecker gedaan en het testresultaat was ineens heel anders.

    Helaas nog steeds prob;emen met alg in de 40 liter bak....verlichting verminderd, CO2 verhoogd maar nog steeds penseel algen. De alg kwam ineens opzetten nadat ik plant voeding aan het water had toegevoegd (halve dosering als wat er op de verpakking stond)waarmee ik dus ben gestopt voorlopig. Nu heb ik gelezen dat een vermindering van uitstroom wel eens zou kunnen helpen. Kan dit kloppen?....

    • Nee, dat is flauwekul. Baardalg heeft niets te maken met meststoffen of stroming. Als het dat de oorzaak zou zijn, dan zou het reproduceerbaar moeten zijn en dat is het niet.

      Ik heb een nano aquarium met een filter die 15x de liternhoud van de bak filtert, ... geen baardalg te zien
      Diezelfde bak doseer ik (bij wijze van test) met meer dan 40ppm NO3, 1ppm Fe, 4ppm PO4, ... geen baardalg te zien

      Ik vermoed dat je nog steeds met een licht CO2-tekort zit, of je CO2 is nog onstabiel (bijv. te weinig aan het begin van de fotosynthese). Zorg dat je Drop Checker licht groen is bij lichten aan, door bijvoorbeeld 2u vroeger met CO2 te beginnen. Daarna wekelijks de CO2 een beetje opschroeven tot je goede resultaten bereikt.

      Groeten
      Gilles

  • Het is inderdaad misschien niet noodzakelijk om de CO2 te verlagen (alhoewel mijn 'meer licht' methode het al een beetje heeft verlaagd) alles is gezond en ziet er goed uit ...geen alg zover ik kan zien is ook een pluspunt. Ik blijf het wel in de gaten houden.

  • CO2 te hoog maar in mijn bakje van 12 liter waar alleen 12 garnaaltjes in zitten wordt op geen enkele wijze CO2 teogevoegd (behalve dan door de garnaaltjes)
    Het bakje is beplant met Eleocharis Acicularis welke inderdaad lekker, doch niet overdreven, groeit. Ik ga nu meer uren licht geven (was 10 uur met LED verlichting) hoop dat dit helpt. Sugesties zijn natuurlijk zeer welkom.

    • Op zich is je CO2-gehalte verlagen met een langere belichtingstijd een (goed) idee en het proberen waard. Maar is zorgen voor een klein beetje beluchting geen betere, efficiëntere en zekerder oplossing?

      • In het bakje zit inderdaad (nog) geen beluchting, tenminste niet met zo'n bubbelend steentje (welke ik trouwens nooit echt mooi vind)....maar ik ga het zeker proberen...al denk ik dat er genoeg oppervlakte beweging is.

        Het vreemde is dat de garnaaltjes zich normaal gedragen en lekker actief zijn

        • Ik zie niet echt het nut van CO2 verlagen? Je planten groeien goed en je garnalen zijn gezond, waarom veranderen?
          Gebruik je misschien de pH/KH tabel om de CO2 te bepalen?

          • Is niet gezegd dat dit zo blijft. Preventief CO2 verlagen (als dit echt te hoog is) heeft dus zeker nut. Bepaald met pH/kH-tabel of niet maakt geen verschil, zoals ik hierboven reeds heb uitgelegd.

            Martin: Hoe hoog is het CO2-gehalte precies?
            En als je zo'n bubbelend steentje niet zo mooi vind kan je het ook achter je planten verstoppen. Er zijn trouwens nog andere mogelijkheden die zo'n steentje kunnen vervangen. Denk bijvoorbeeld aan een uitstroom boven water of een difussor op de uitlaat van je filter.

    • Dag Martin

      Ik snap niet goed wat je bedoelt. Is de CO2 in jouw bak te hoog en wil je die verlagen door extra licht?

      Groeten
      Gilles

      • jep....meer licht zou er volgens jou voor zorgen dat planten meer voeding (CO2) vragen en dus mijn CO2 gehalte in de bak gaan verlagen...of zit ik nu fout?

  • 4 bedenkingen:

    1. Meer zuur (anders dan CO2) in het water reageert met carbonaten dus dat doet niets af aan de correctheid van de pH tabel.
    2. De nauwkeurigheid van zo'n dropchecker heb ik eens in een wiskundige formule gegoten. Mijn conclusie was dat deze enkel nauwkeurig genoeg is het gebied waar de CO2 veel te laag is voor planten. Hij lijkt mij enkel interessant bij de opstart van het aquarium wanneer je meer risico hebt op een te laag CO2-gehalte en je niet dagelijks wil meten.
    3. 2 uur voor het licht aangaat de CO2 al aan? Er is een hele nacht geen CO2 verbruikt geweest! Dus dat is écht niet nodig!
    4. Easycarbo werkt niet bij de dropchecker? Daaraan zie je maar hoe slecht het is gesteld met de nauwkeurigheid daarvan want bij gebruik van de tabel zie ik de invloed van easycarbo wel! Dit omdat de opname van koolstofbronnen bij planten beperkt is. De koolstof die ze uit easycarbo halen, halen ze gedeeltelijk niet meer uit CO2 waardoor het verschil wel zichtbaar zou moeten zijn aan het CO2-gehalte.

    Knappe blog verder!

    • Hallo Davy

      Laat antwoord, zat met een verhuis enzo. Wat betreft je opmerkingen:

      1. Elk type zuur geeft een andere hoeveelheid H+ af aan de waterkolom (dissociatie). De pH/KH tabel is enkel gebaseerd op dissociatie van CO2 in het water en niet die van andere zuren. Met andere woorden: van zodra een ander zuur (denk bv. aan een aquasoil) in het water terecht komt, krijg je een heel andere meting die in praktisch alle gevallen een veel hogere CO2-waarde geeft dan in realiteit. Dit kun je gemakkelijk testen door bv. azijn aan het water toe te voegen. De CO2-tabel toont dan een hogere CO2-waarde, maar die azijn gaat niet miraculeus meer CO2 toevoegen ...

      3. Dit heeft puur te maken met de tijd die CO2 nodig heeft om op te lossen totdat er een voldoende hoeveelheid CO2 aanwezig is (30ppm). CO2 lost namelijk niet onmiddelijk op (helaas). Door 2 uur eerder te starten, kun je dat langzaam opbouwen zonder je vissen te stresseren. De productie van CO2 door de planten tijdens de nacht is onvoldoende bij de start van de fotosynthese, zeker wanneer je redelijk wat gaswisseling boven de bak hebt.

      4. EasyCarbo en CO2 zijn beide een bron van koolstof maar verder volledig onafhankelijk. Planten zullen gewoon beide stoffen opnemen, ongeacht de herkomst van de koolstofbron. Voor hun is koolstof koolstof en niet EasyCarbo van Easylife of CO2 uit een flesje.

      Bedankt voor het compliment!

      Groetjes
      Gilles

      • 1. Dat elk type zuur een andere hoeveelheid H+ afgeeft daar ben ik mee akkoord. Dat de pH/kH tabel daarop gebaseerd is, is onwaar. Deze geldt altijd omdat deze gebaseerd is op het evenwicht tussen CO2, bicarbonaten en de pH. Dit verklaard ook waarom je door het toevoegen van azijn meer CO2 in het water krijgt, het azijnzuur reageert met de bicarbonaten tot CO2, zo wordt de CO2-stijging en de correctheid van de tabel verklaard. Er zijn (jammer genoeg) veel aquariumhouders die dezelfde denkfout maken als jij. Hier staat het (denk ik) duidelijk(er) uitgelegd: http://aquaristiek.wikidot.com/co2
        3. Jammer dat je dan niet zorgt voor minder gasuitwisseling aan het wateroppervlak.
        4. Was gewoon mijn eigen ervaring.

  • Heeft het eigenlijk nut om zo'n checker te plaatsen als je GEEN CO2 toevoegd (ik bedoel in gasvorm, ik voeg wel carbo toe)?

    • Hallo Jasper

      Neen, een drop checker werkt alleen bij CO2 die je via gasflessen toevoegt (dus ook bio CO2). Bij een vloeibare koolstofbron zoals EacyCarbo werkt het niet.

  • Hoi Gilles,

    Je geef taan in dit artikel om 2 uur voordat de lichten aangaan te beginnen met de co2 injecteren. Stop je dan ook met de co2 2 uur voordat de lichten uitgaan? Of laat je dat aanstaan totdat de lichten weer uitgaan?

    • Je kunt inderdaad al 2u voordat het licht uitgaat je CO2 uitschakelen. De vraag naar voeding daalt naar het einde van de belichtingsperiode, je hoeft dus niet meer volop te doseren dan. Het is veel belangrijker om aan het begin voldoende CO2 te hebben.

  • Hallo Corrier

    Ik koop mijn drop checkers altijd op Ebay. Heel goedkoop vanuit Hong Kong en je krijgt er meestal broomthymolblauw gratis bij. Verzending duurt zo'n 8 werkdagen.

    Groetjes,
    Gilles

  • Al uwe commentaren zijn pertinent maar ik heb toch een vraag : waar zijn die "Drop Checkers" te koop?
    met vriendelijke groeten

Recente artikels

Javamos: de volledige gids om je mos lekker gezond te houden

Ben je net als ik gek op die bakken vol groene pracht? Bijna altijd vind…

03/07/2020

De japonica garnaal: een complete gids

Een ding is zeker, de Amano of Japonica garnaal is een populair beestje. Ligt het…

24/04/2020

De Betta vis: een uitgebreide introductie

  Geef toe, een “betta” is een prachtvis, toch? 😊 Met zijn bijzondere kleuren en…

25/03/2020

Alternanthera reineckii: de complete verzorging van A tot Z

Ik heb al eens een artikeltje geschreven over rode aquariumplanten en hoe je die het…

21/06/2019

Vuurgarnalen: hoe verzorgen, voeren & kweken? Een handige gids!

Je wil een vuurgarnaal kopen? Of misschien zelfs vuurgarnalen kweken? Ik geef je geen ongelijk!…

08/02/2019

Aquarium inspiratie: “Enchanted Forest” van Nigel Hoevenaar

Hoppa, weer nieuwe inspiratie voor je toekomstige bak! Deze keer het aquarium van Nigel Hoevenaar.…

28/10/2018