Plantenvoeding

Aquariumbemesting & aquarium plantenvoeding: al je vragen beantwoord

Veel aquaristen onderschatten dit, maar goede aquariumbemesting of aquarium plantenvoeding is essentieel voor je aquariumplanten.

Waarom?

We, zonder aangepaste voeding groeien je planten niet of slecht, gaan ze stilaan rotten en stijgt het risico op algen in het aquarium. Vergelijk het een beetje met je kamerplanten: als je dit niet vaak genoeg water en voeding geeft, gaan ze ook slecht groeien of zelfs afsterven.

Niet wat je wil, toch?

Je doet er dus goed aan om op regelmatige wijze te bemesten. Op die manier vermijd je slechte plantengroei en ook algen.

Welke “elementen” zitten er in aquarium plantenvoeding?

De “grondstoffen” in aquariumbemesting kan je onderverdelen in 2 grote groepen:

  1. Enerzijds heb je de macro-elementen waaronder CO2, nitraat (NO3), kalium en fosfaat (PO4).
  2. Anderzijds heb je de sporenelementen of micro-elementen. Onder de sporenelementen vind je onder andere ijzer, zink, boor, kobalt, enzovoort.

De macro-elementen zijn de belangrijkste elementen voor de gezonde groei van je aquariumplanten, zeker als je er veel hebt.

Bekijk het zo: als je naar de plaatselijke plantenwinkel gaat, dan zie je overal compostzakken met daarop de vermelding “NPK”: Nitraat – Fosfaat – Kalium. Die producten voegen ze niet zomaar toe aan de compost, want zonder die stoffen groeien de planten een pak minder goed. Hetzelfde geldt eigenlijk ook voor je aquariumplantjes …

De micro-elementen zijn ook belangrijk maar zijn in veel kleinere hoeveelheden nodig. Vandaar dat ze ook vaak “sporenelementen” worden genoemd.

De gouden driehoek van aquarium plantenvoeding

Bij een gezond plantenaquarium (bijv. een Nederlands aquarium) is het belangrijk dat je macro-elementen, micro-elementen en verlichting in balans zijn.

Check de afbeelding hieronder eens:

Stel dus dat je helemaal geen macro-elementen zou toevoegen (bijv. geen CO2 of NPK) terwijl je verlichting heel sterk is, dan zou die kant van de driehoek wegvallen en stuikt de driehoek in elkaar.

Het gevolg is dat je aquariumplanten slecht gaan groeien, je krijgt algen (vooral draadalg, baardalg of blauwalg) … een hoop ellende dus.

Het is dus belangrijk dat je macro & je micro goed in balans zijn met je verlichting.

Dat was ook één van de redenen waarom ik een complete aquariumbemesting heb gemaakt een paar jaar geleden:

  • macro & micro is al in de juiste verhouding
  • alles in 1 handig doseerflesje, hoef je niet na te denken
  • de dosering pas je aan naargelang je verlichting & CO2

Natuurlijk zijn er ook nog andere merken en fabrikanten, aan jou de keuze wat je wil gebruiken. Verder in dit artikel leg ik je trouwens uit waar je op moet letten bij je keuze!

Maar veroorzaakt de aquarium plantenvoeding dan geen algen?

Je hebt het misschien al eens op een aquariumforum of Facebook-groep gelezen: “aquariumbemesting zoals nitraat en fosfaat zouden voor algen”.

Gelukkig is dat in de meeste gevallen niet waar en berusten die argumenten vaak op verouderde en achterhaalde literatuur uit onze hobby. Tests in de praktijk, bijvoorbeeld met de Estimative Index, hebben aangetoond dat dit niet klopt. Integendeel, veel aquariumbemesting in het aquariumwater zorgen voor een goede groei van je aquariumplanten waardoor de algen minder kans krijgen om te groeien.

Deze bak gebruikt véél plantenvoeding en geen algen! Bron: BarrReport

Voedingsstoffen verlagen om algen te doen “verhongeren” heeft trouwens geen nut.

Waarom? Wel, algen kunnen met véél minder voeding overleven dan je aquariumplanten. Het enigste wat je bereikt door minder auarium plantenvoeding toe te voegen is het langzaam afsterven van je planten met een algenexplosie tot gevolg aangezien er dan helemaal geen concurrentie meer is.

En dat wil je toch vermijden, niet? :-)

Aquarium plantenvoeding en garnalen … een goede combinatie?

Garnaaltjes zijn gevoeliger voor metalen, bijvoorbeeld vuurgarnalen maar ook zeldzamere soorten. Het zou dus jammer zijn moesten ze sterven door een foute dosering.

Vooral koper kan een probleem zijn, check dus of de hoeveelheid koper in de aquariumbemesting laag is en vraag desnoods aan de fabrikant of het product veilig is voor garnalen.

Een groepje garnalen. Bron: AquariumInfo.org

De beste aquarium plantenvoeding? Waar je op moet letten …

Ik krijg heel vaak de vraag “wat is de beste aquarium plantenvoeding voor mijn planten?”.

Maar eerlijk gezegd: de beste aquarium plantenvoeding bestaat niet … Elk product is anders en de behoefte van aquariumplanten verschilt van bak tot bak. Enkele factoren die bijvoorbeeld invloed hebben:

  • Hoeveel planten? Welke planten?
  • Welke LED-verlichting? Hoe sterk is die? En hoe lang staat die aan?
  • Wat is de watercirculatie?
  • Gebruik je een CO2-systeem of niet?
  • Wat zijn de wensen van jezelf? Snelle groei of liever iets trager?

Je merkt dus dat er héél veel dingen zijn die bepalen wat voor jou de “beste aquariumbemesting” is.

Wel kan ik je enkele tips meegeven waar je zeker op moet letten voordat je koopt:

  1. Wat zit er specifiek in het product dat je koopt en is dat wel vermeld op het etiket op de fles? Elke fabrikant in de Europese Unie is namelijk verplicht om dat te melden naar klanten (in percentages). Staat het er niet bij? Niks te vinden op de fles? Dan is de fabrikant in overtreding met de EU wetgeving en kijk je best verder, want je weet niet wat je koopt …
  2. Wat is de dosering in ppm of mg/l? Vaak zijn er daar grote verschillen op: een flesje kan heel goedkoop lijken, maar als hij 2x minder geconcentreerd is dan een ander moet je ook veel meer toevoegen en komt het eigenlijk op hetzelfde neer
  3. Is het een betrouwbaar merk? Zijn er reviews over te vinden? Tegenwoordig wordt er veel via via verhandelt op Facebook-groepen, maar weet je wel wat je koopt en is het veilig voor je vissen en garnalen?
  4. Welke service krijg je naast de aankoop van je aquariumbemesting?

Goedkoop is altijd leuk, maar je moet je ook afvragen wat je uiteindelijk aan je bak toevoegt, zeker als je garnalen hebt.

Plantenvoeding voor je aquarium in capsules

Heb je aquariumplanten die veel wortels aanmaken, bijvoorbeeld:

  • Cryptocoryne
  • Echinodorus
  • Hygrophila

Je zou dan een voedingsbodem kunnen aanleggen. Maar eerlijk gezegd ben ik daar niet zo’n voorstander van, je kan hier lezen waarom niet. Veel voordeliger en gemakkelijker is om aquarium plantenvoeding capsules toe te voegen aan de bodem, vlak onder de plant die sterke wortels aanmaakt.

Dat kan je doen met bijvoorbeeld mijn Crypto of andere tabletten.

Het voordeel?

  1. Veel minder smurrie!
  2. Je voegt gericht plantenvoeding toe daar waar het nodig is
  3. Geen werk als de capsules zijn uitgewerkt
  4. Voordeliger

Crypto’s maken veel wortels aan. Bron: aquarium.club

Aquarium plantenvoeding zelf maken? Dat kan …

Wist je dat het ook mogelijk is om je aquarium plantenvoeding ook zelf te maken? Zeker bij heel grote bakken (+300 liter) komt dat voordeliger uit.

Op mijn shop verkoop ik bijvoorbeeld een kit om aquariumbemesting te maken met poeders. Dat pakketje bevat alle grondstoffen voor je eigen stockoplossingen te maken alsook een “recept” dat je kan volgen.

De voor- en nadelen van je aquarium plantenvoeding zelf maken?

+ Het is voordeliger
+ Je komt er langer mee toe
+ Je kan je stockoplossing aanpassen naar de wensen van je bak
– De meststoffen bewaren meestal minder goed (afhankelijk van je water)
– Je moet alles zelf maken, dat vindt niet iedereen leuk
– Je hebt altijd minstens 2 flesjes, in tegenstelling tot mijn All-in-One

Zeker eens overwegen als je een grote bak hebt dus!

[ninja-inline id=2172]

5/5 - (1 vote)

Bekijk de reacties

  • Hallo Gilles,

    Zijn ppm en mg/l gelijk aan elkaar of zit daar een verschil in?

  • Mooi artikel, maar ik vroeg me af of ik ook kunstmest 12-10-18 kan gebruiken die ook voor de tuin word gebruikt?

    • Dag Coen

      Zeker niet doen, die bevatten vaak stoffen die algen veroorzaken of schadelijk kunnen zijn voor de dieren (denk aan ammonium & koper)

      Groetjes
      Gilles

  • Beste Gilles.. ik heb een redelijk aantal vissen in mijn bak..
    Is het dan ook nodig om nitraat en fosfaat toe te voegen?
    Dit zit er dan toch genoeg in?
    Met vriendelijke groet Herman

    • Hey Herman

      Als het al voldoende aanwezig is, dan hoef je het inderdaad niet toe te voegen. Best meet je het dan eerst en kun je dan alsnog beslissen welke meststof je nodig hebt.

      Groetjes
      Gilles

  • Hallo Gilles
    Gebruik al enkele maanden jou planten voeding echter planten gaan niet goed krijgen bruine waas over zich veeg t met vingers dan gedeeltelijk af maar niet helemaal.voeg de juiste dosering toe twee dopjes van macro 1 en micro 2 en 1dopje ijzer voeding.Mijn bak is 190 ltr met co 2 toevoeging .Wat gaat er bij mij verkeerd???

    Grtjs Giel

    • Hoi Giel

      Voor vragen ivm mijn producten stuur je best een mailtje naar gilles @ planted - box .com. Best stuur je dan ook een foto op, dat zegt meer dan enkel woorden. Mijn vermoeden is een CO2-tekort, want met de Micro + Macro voeg je sowieso genoeg macro- en micro-elementen toe :-)

      Groetjes
      Gilles

  • Goede morgen

    Ik hoop dat u me kan helpen met het volgende
    Mijn aquarium is 60x30x30
    Nu heb ik op de voorgrond het plantje hc het was altijd mooi groen maar nu laat het los en wordt bruin ik heb hem voor 2 weken terug goed gesnoeid
    Ik heb nog een paar rode planten erin staan maar die doen het ook niet optimaal de kleur is niet echt rood zeg maar
    Ik heb ook last van baardalg en van een soort bruine touwtjes op mijn kiemhout
    Nu verschoon ik elke dinsdag de helft van mijn inhoud
    Doe na de waterwisseling 30 ml easy life filtermedium erin
    De volgende dag voeg ik 20 ppm nitraat 20 ppm kalium en 2 ppm fosfaat toe
    De dag er na 10 ml profito
    Ik voeg ook CO2 toe

    Wat doe ik nou verkeerd want mijn bak is eigenlijk nooit echt top geweest zoals je wel eens voorbeelden tegen komt op internet

    Ik hoop dat je me eens goed op weg kan helpen
    Ik zou je ook weleens foto's kunnen sturen

    Alvast bedankt voor je tijd

    Mvg stefan

    • Dag Stefan

      Aan je meststoffen kan het al niet liggen, die zijn ruim voldoende.

      Verslijmen, kleurverlies + het feit dat HC heel CO2-gevoelig is, wijst er naar mijn mening dat je CO2 toch niet OK is. Hoeveel voeg je toe ongeveer? En op welke manier (bv flipper, reactor, ...).
      Wat is je verlichting (type licht bv LED, aantal lampen, wattage per lamp & lichtduur).

      Groetjes
      Gilles

      • Hallo

        Ik blijf veel vuil in mijn aquarium houden
        Ik heb lili pipe voor de aan en afvoer
        Kan het zijn dat de lili pipe te weinig aanzuigt ivm de kleine sleuf gaatjes??

        Mvg stefan

        • Dag Stefan

          Lily pipe (daarmee bedoel ze de uitgang) helpt vooral bij een kaamlaag, en niet vuil op de bodem of dergelijke. Ben je zeker dat er genoeg stroming is om al het vuil mee te sleuren? Wat is het debiet van je filter?

          Groetjes
          Gilles

      • Hallo Gilles

        Ik voeg het toe via een diffusor

        Morgen ga ik mijn bak weer verschonen en ga ik weer over op jou voeding van planted box
        Die zakjes had ik nog liggen en ik heb de oplossingen genaakt misschien dat dan beter gaat

        Mvg Stefan

        • Mijn diffusor is van glas
          Aan de onderkant kan ik de hoeveelheid bellen tellen
          Ik heb ook een bellen teller aan de zijkant hangen
          Hier gaan de bellen harder dan aan de onderkant van mijn diffusor
          Wat moet ik nu aan houden voor de hoeveelheid bellen wat ik toevoer aan CO2??
          Die van mijn cellentekort of diffusor??

          Mvg

          • Dag Stefan

            De diffusor heeft een andere opening dan de bellenteller, vandaar het verschil. Als je een bellenteller hebt, die is namelijk accurater. De diffusor is namelijk niet bedoeld als bellenteller (met uitzondering van bepaalde modellen die eentje hebben ingebouwd.

            Groetjes
            Gilles

  • Goedemorgen ik heb een vraag ik blijf altijd baardalgen hebben maar minder ik gebruik nu 4weken floursh exel en ze zijden dat ik moest stoppen met mijn ander voedingvoor de planten tot de algen weg zijn carbo green plant pro Fe7 en is dat het beste voor de planten zit daar alles in ik hoop dat iemand kan helpen dank u

    • Dag Marnix

      Stoppen met plantenvoeding is net nadelig, omdat je daarmee de groei van je aquariumplanten (de natuurlijke "concurrentie") gaat beperken en dus het enkel nog erger maakt. Je moet net wél meststoffen gaan toevoegen.
      Ik weet niet wat er in die Fe7 zit? Waarschijnlijk enkel ijzer? In dat geval is dat te weinig, je planten hebben namelijk ook kalium, nitraat, fosfaat en sporenelementen nodig + koolstof natuurlijk. De Exel zou ik zeker blijven toedienen ivm de baardalg.

      Heb je veel of weinig planten?

      Groeten
      Gilles

      • Hallo Gille ik heb een 14 tal planten in een aquarium van 300L ik heh ook een automatisch ph en co 2 installatie en ik heb gisteren een bestelling gedaan ik heb estimative index all in one besteld moet ik dan nog iets speciaals doen en ik heb ook led verlichting met dimmers ik heb gisteren mijn water testen gedaan no2 0,01 no3 7 gh 6 ph 6,7 po4 0,01 kh 3 conductiviteit is 341 temp.28.8 is wel een Discus aquarium groedjes en dank u dat je me wil helpen

        • Dag Marnix

          Kun je me even contacteren ivm je bestelling aub? Je huisnummer ontbreekt :-)

          Wat betreft je vraag: extra meststoffen hoef je niet meer toe te voegen, die heb je allemaal al. Ik weet niet of je veel planten hebt (moeilijk te zeggen zo), maar ik zou de grote dosering toepassen en dan wekelijks verversen. Voor de rest focussen op de balans tussen je CO2 vs verlichting, voldoende watercirculatie en je filter regelmatig verversen.

          Groeten
          Gilles

          • Gill hoeveel keer raad je aan de filter uit te spoelen inter en externe filter ik werk wel met turf en granulaat en siporax en ik zal werk maken voor watercirculatie ik zal een klein pompje bij doen en ik heb al een buis achterin maar op een plaats beweeg mijn water niet veel en mijn co2 zou rond 20mg zijn mijn planten bewegen een geel klein beetje ik hoop dat ik niet te lastig ben groetjes

  • Hallo Gilles, ik keek vandaag op je website, voor EI doseren per week, en zag dat er geen MgSO4 meer bij stond. Ik heb tot nu toe altijd dit element toegevoegd. Klopt het, dat het niet meer nodig is, of is dat niet onder alle omstandigheden het geval?

    vriendelijke groet, Ruud

    • Dag Ruud

      Ik denk dat je bij mijn concurrent & naamgenoot zat te kijken ;-)
      Ik ben de eigenaar van http://www.planted-box.com en ik verkoop wel nog MgSO4. Als je het als EI-kit koopt, komt het je trouwens veel goedkoper uit dan een zakje apart.

      Groeten
      Gilles

  • Hallo,

    ik wilde graag opmerken dat ik de informatie die u geeft over voeding van planten erg goed vind.
    U houdt het kort, maar krachtig. Er staat geen onzin in. Iedereen kan op basis hiervan aan de slag.

    Dat is mooi om te zien, want veel informatie die voorhanden is online, is te onduidelijk, niet juist of (voornamelijk) gericht op commercie.

    Mvg

  • Hoi Gilles,

    Ben sinds kort bezig met de EI en voeg dagelijks kno3 en kh2po4 toe. Moet ik ook elke dag sporen toevoegen? De 1 zegt van wel, de ander zegt van niet. Ondanks de EI.

    Verder werk ik met bio co2 en easycarbo (dagelijks ook)

    En is het raadzaam om de voedingsstoffen bij de wortels in te spuiten of kan het gewoon in het water?

    Gr Ricardo

    • Hey Ricardo

      Zolang je maar voldoende meststoffen toevoegt zodat de planten nooit iets tekort komen, maakt het niet veel uit of je wekelijks of dagelijks doseert hoor. Denk aan de Wet van Liebig: "van zodra er een tekort aan 1 element is, zal de plantengroei stoppen, ondanks de aanwezigheid van alle andere voedingsstoffen". Zie dus dat je planten niets tekort komen, de rest maakt niet zoveel uit.

      Voedingsstoffen kun je gewoon aan het water toevoegen hoor, de meeste planten nemen de voeding op via de bladeren.

      Groeten
      Gilles

  • Hallo Gilles,

    Ik ben van plan in mijn nieuw op te zetten 60 cm bakje een aantal snel groeiende planten te zetten. Ik wil alleen carbo toevoegen als koolstofbron.
    Verlichting standaard 15 W.

    Ik zit met de volgende vraag :

    Als snelgroeier zul je sneller een tekort aan voedingstoffen hebben. In mijn geval zal dat denk ik snel de koolstofbron zijn. Je wilt tenslotte niet teveel carbo toevoegen ivm vergiftiging van de bak.
    Heb je in dit geval dan ondanks dat je snelgroeiers hebt toch nog redelijk veel kans op alg ?
    Ik kan de vraag ook anders stellen : hebben snelgroeiers alleen maar het gewenste effect tegen algen als er CO2 injectie aanwezig is ?

    Groeten,

    Harrie

    • Hey Harrie

      Als je de Estimative Index gebruikt, zul je nooit een tekort hebben op vlak van nitraat, fosfaat, sporenelementen, ... Enkel CO2 kan dan nog een probleem vormen.

      Snelgroeiers zorgen ervoor dat je bak sneller stabiliseert en filteren ook een beetje de slechte stoffen uit het water. Het kan dus helpen bij het voorkomen van algen die veroorzaakt worden door die afvalstoffen (bv blauwalg). Ze zullen echter niet helpen bij algen die veroorzaakt worden door bv een CO2-tekort. In dat laatste geval is de enige oplossing je licht verlagen en/of je CO2 verhogen.

      Is dat duidelijk?

      Groeten
      Gilles

1 2 3

Recente artikels

Javamos: de volledige gids om je mos lekker gezond te houden

Ben je net als ik gek op die bakken vol groene pracht? Bijna altijd vind…

03/07/2020

De japonica garnaal: een complete gids

Een ding is zeker, de Amano of Japonica garnaal is een populair beestje. Ligt het…

24/04/2020

De Betta vis: een uitgebreide introductie

  Geef toe, een “betta” is een prachtvis, toch? 😊 Met zijn bijzondere kleuren en…

25/03/2020

Alternanthera reineckii: de complete verzorging van A tot Z

Ik heb al eens een artikeltje geschreven over rode aquariumplanten en hoe je die het…

21/06/2019

Vuurgarnalen: hoe verzorgen, voeren & kweken? Een handige gids!

Je wil een vuurgarnaal kopen? Of misschien zelfs vuurgarnalen kweken? Ik geef je geen ongelijk!…

08/02/2019

Aquarium inspiratie: “Enchanted Forest” van Nigel Hoevenaar

Hoppa, weer nieuwe inspiratie voor je toekomstige bak! Deze keer het aquarium van Nigel Hoevenaar.…

28/10/2018