Aquariumtechniek

Aquarium LED-verlichting? De voordelen én waar je op moet letten!

Aaaah, ik herinner mij nog het aquarium van mijn vader.

Zo’n grote bak van 200 liter met een brede lampenkap op en daarin van die dikke T8-buizen. Niet zo handig, een beetje groot, maar het was eenvoudig en werkte prima.

De planten groeiden geweldig in die bak. De Cryptocoryne’s waren lekker dik, het javavaren groeide mooi in de breedte en er waren zo goed als geen algen aanwezig. En dat zonder een CO2-systeem.

Maar weet je wat me stoorde?

Dat saaie “ziekenhuislicht”.

Het leek wel alsof die T8-lampen de mooie lichteffecten eruit “waste”, waardoor alles onnatuurlijker uitzag dan in realiteit.

Ondertussen zijn we al enkele jaren verder. T8 is al zeldzaam geworden en de oude T5 als standaard is tegenwoordig al LED bij aankoop van een nieuwe bak.

Ook ik ben overgestapt naar LED. Waarom?

Dat vertel ik je in dit artikel ;-)

De voordelen van LED-verlichting voor je aquarium

Meteen met de deur in huis dan maar? Jawel!

Bij de beslissing om over te stappen, had aquarium LED-verlichting heel wat voordelen voor mijn bak.

Hieronder een kleine greep uit de argumenten voor mij doorslaggevend waren:

  • Veel natuurlijker. Dit was eigenlijk hét argument voor mij om over te stappen naar aquarium LEDs: dat heerlijke schaduweffect en het feit dat je de kleur van sommige LED-verlichtingssystemen zelf kunt bepalen. Zo lijkt je bak in 1x een heel stuk natuurlijker, in plaats van dat “ziekenhuislicht” van de TL-lampen;
  • Zuiniger. Tja, dit wist je waarschijnlijk al. LED-verlichting heeft een veel lager energieverbruik dan de nog steeds alom tegenwoordige TL-lampen. Scheelt je wat als je van plan bent om je bak heel wat jaren bij te houden;
Twee nano’s door Adrie Baumann met LEDs. Mooi toch? Bron: DefiniteAquascapeTV
  • Duurzamer. LED-aquariumverlichting is veel duurzamer dan TL-lampen. Laat je je licht 8 uur per dag branden, dan heeft de LED-verlichting in je aquarium een gemiddelde levensduur van 14 jaar! Dus ja, LED-aquarium verlichting is duurder in aankoop, maar de combinatie van hun energiezuinigheid én lange levensduur betekent dat je dat ruim terug verdient;
  • Koeler. Kwalitatieve aquarium LEDs worden beter gekoeld en geven minder warmte af dan hun oudere broertjes T8 en T5;
  • Dimbaar. Last van algen? Aquarium LED-verlichting is dan zeker een interessante optie omdat je vaak je lampen gemakkelijk kunt dimmen. En het hoeft niet eens veel te kosten. Door je licht te dimmen, kun je het risico op algen sterk beperken.

Zo, dat zijn zo even mijn argumenten waarom je voor LED moet kiezen.

Ben jij al overgestapt? Wat waren jouw argumenten?

Gewone LED of toch liever RGB boven je bak?

Wil je het maximale voordeel uit je LED-verlichting voor je aquarium halen? Dan raad ik je “RGB LEDs” aan.

Wat het verschil is met gewone LED-verlichting? Een RGB LED is samengesteld uit een Rode, een Groene en een Blauwe LED en die combinatie van basiskleuren zorgt ervoor dat je alle denkbare kleuren kan weergeven.

Bij een gewone LED is dat niet het geval daar bestaat de Light Emitting Diode (LED) uit slechts 1 kleur. Natuurlijk heb je LED-lampen met elk hun eigen kleurenspectrum, maar die zullen je niet in staat stellen om de kleuren van de zon te recreëren of een maansimulatie te voorzien ’s nachts.

RGB LEDs. Bron: Ledstrip-Specialist

Als je dan toch in een LED-aquarium investeert, ga dan voor de volle pot en schaf je dus RGB LED-verlichting aan.

Wil je het graag extra makkelijk? Neem dan ook meteen een RGB LED-controller mee. Daarmee bepaal je op een poepsimpele manier het kleurenspectrum voor je bak, kun je de zonsopgang en -ondergang simuleren, of de plantengroei stimuleren met extra blauw en rood licht, …

Naar mijn menig toch een echte aanwinst voor je plantenaquarium :-)

LED, T8 of T5: wat is de beste keuze voor jouw aquarium?

Er is een reden waarom er zo’n snelle (r)evolutie is in aquariumverlichting. Een goede aquariumverlichting is belangrijk voor een gezonde bak.

Het verschil in dikte tussen T5 & T8. Bron: TropicalFishSite

Ik heb je hierboven al enkele voordelen van aquarium LED-verlichting uitgelegd, maar ben je eigenlijk verplicht om voor LED te gaan als je gezonde plantengroei wilt?

Nee, natuurlijk niet.

Je kunt prima een gezonde plantenbak creëren met T5 of zelfs T8 (hieronder mijn video vanuit mijn artikel over aquaria zonder CO2, dat is met enkele T8-lampen gedaan).

Wat voor jouw aquarium de beste verlichting is, hangt mee af van de samenstelling van je bak én je budget.

Om je te helpen kiezen geef ik je graag de belangrijkste voor- en nadelen van LED, T8 en T5 mee.

  • T8-lampen: zijn perfect voor als je aquarium niet veel licht nodig heeft. Je vindt ze in elke DHZ-zaak, wat best makkelijk is én ze zijn goedkoop. Nadeel is dan weer dat ze vaker vervangen moeten worden, hoewel dat tegenwoordig nog meevalt.
  • T5-lampen: hebben meer lichtsterkte dan T8-lampen (zo’n 50%) en verslijten minder snel. Perfect voor als je aquarium meer licht nodig heeft. Ook deze lampen vind je in de betere DHZ-zaak, maar ze zijn minder courant dan de T8-lampen.
  • LEDverlichting: kost in aanschaf toch een stuk meer, maar ondanks die hoge prijs toch de moeite waard vind ik persoonlijk! Je bak ziet er niet alleen beter uit, je kan het licht ook veel makkelijker doseren en zelfs de kleur aanpassen (met RGB LEDs). Dat je energierekening daalt, is een leuke bonus. Op lange termijn haal je de aankoopprijs er zo uit.

Pas op met té sterke aquariumverlichting!

Verandering van type verlichting vraagt om verandering van gedrag.

Daarmee bedoel ik dat met de omschakeling naar ander, sterker licht (bijvoorbeeld van T8 naar T5) je ook moet gaan nadenken over de hoeveelheid lampen die je voorziet boven je aquarium.

Simpelweg een sterkere lamp plaatsen leidt gegarandeerd tot algen!

Denk eraan: je planten gaan sneller groeien bij sterker licht, want je genereert met je nieuwe lampen een veel hogere lichtsterkte. Snellere plantengroei betekent meer vraag naar voedingsstoffen.

Maar als je niet gelijktijdig aandacht gaat besteden aan een aangepaste hoeveelheid CO2 en plantenvoeding in verhouding met je verlichting dan krijg je er een wildgroei aan algen gratis bij.

Dat wil je vermijden, toch? :-)

Daarom is het belangrijk om te zorgen dat je ofwel met minder lichtbronnen werkt als je overschakelt op krachtiger aquariumverlichting, of je LED-verlichting hoger plaatst.

Als je toch voor een sterk verlicht aquarium wil gaan, doe het dan stap voor stap. Door de hoeveelheid licht in stukjes te verhogen, kan je sneller ingrijpen als het fout dreigt te gaan. Dat zal je een hoop kopzorgen besparen!

Welke aquarium LED-verlichting kopen en waar?

OK, je hebt beslist om over te stappen naar aquarium LED-verlichting? Welke moet je dan kopen?

Wel, alles hangt af van je budget. Ik raad je aan om niet gewoon voor het goedkoopste te gaan, maar investeer liever ietsje meer. Er is namelijk nogal wat kwaliteitsverschil bij LED-verlichting, dus laat je goed informeren.

Professionele aquascaper “Jurijs mit JS” met de LupyLed, die binnenkort op de markt komt

Goedkope aquarium LED-verlichting klinkt misschien aantrekkelijk, maar als je meer uitgeeft dan voor traditionele verlichting om dan met slechte kwaliteit opgescheept te zitten, heb je er niks aan.

Ik heb het al eens gedaan en het bleek achteraf weggegooid geld te zijn …

Koop dus iets kwalitatiefs, dan geniet je minstens voor 10 jaar.

Waar je aquarium LED-verlichting kopen?

Wel, naar aanleiding van verschillende mails die ik van jullie heb gekregen en jullie ervaringen met LED-verlichting heb ik een kort lijstje gemaakt van jullie favoriete merken en handelaars:

  • HVP Aqua: complete LED-sets voor zowel zoet- als zoutwateraquaria
  • JMB Aqua Light: complete LED-kits voor zoetwater, zoutwater, cichliden, …
  • LEDstripKoning: LED-strips, profielen, controllers en meer voor alle types aquaria

Conclusie

Aquarium LED-verlichting biedt écht een meerwaarde voor je aquarium, zeker in combinatie met een LED-controller of dimmer.

Het is duurzamer, minder warm en energiezuiniger. Het is inderdaad duurder in aankoop, maar als je je LED-verlichting goed verzorgt haal je die extra kost op lange termijn er zo uit.

Investeer je ook nog eens in RGB LEDs voor je aquarium, dan kan je het kleurenspectrum volledig zelf aanpassen naar jouw wensen. Zowel je planten als je vissen zullen je dankbaar zijn :-)

Mijn mening? Als je het budget kunt vrijmaken, gewoon doen.

Wat was jouw reden om over te stappen naar LED? Laat het mij hieronder weten!

[ninja-inline id=2164]

4.2/5 - (12 votes)

Bekijk de reacties

  • Beste

    Ik heb nu ledverlichting gekocht van dennerle "trocal led".met controler nu ik ben heel tevreden ,heel mooi licht ,totaal geen algen .platen groeien wel maar traag .nu in de ledbalk zitten twee rijen leds een daglicht en een witlicht .nu is mijn vraag moet ik nu ook blauw en rood hebben of is dat niet echt nodig?het is namelijk en ledbalk voor plantenbak .ik gebruik alleen carbo en komplete plantenvoeding van jouw plantedbox.

    • Beste Eric

      Dat langzame groeien van de planten onder led is een eerste reactie. Ik heb de ervaring dat de planten zich moeten 'aanpassen'. De cellen nemen een andere frequentie van licht op en passen zich daar op aan.
      Gedurende die tijd staat de groei even stil.
      Je moeten wel naar het aantal lumen kijken en de kleur.
      Zoals Christine Kasselman al in haar boeken beschrijft is alleen de 3000K/4000K/6500K combinatie ideaal.
      Toen ik Tl gebruikte deed ik dat gewoon met Philips lampen, nu gebruik ik tl_LED van Philips en dat gaat prima. En ja de prijs is ook zeer voordelig.

      met vriendelijke groet

      Ton

    • Hey Eric

      Je LEDs zullen wel blauw en rood spectrum hebben hoor. Als je extra wil, kun je een aparte strip of balk voor enkel blauw of rood toevoegen (zie de links naar de webshops).
      Bedankt voor het vertrouwen in mijn All-in-One trouwens ;-)

      Groetjes
      Gilles

  • Ik heb onlangs mijn TL-D vervangen door tl-Led.
    Ik gebruikte TL-D van Philips en wel kleur 830, 840 en 865. 36 watt
    Dezelfde kleuren heb ik nu in TL-Led. Gewoon ook Philips 16 watt.
    Geen dure led systemen. Simpel te vervangen. Ik heb zelfs de reflectors uiteraard niet meer nodig
    Wat zal ik zeggen.
    Vanaf de eerste minuut stond als heftig te bubbelen en wat een prachtig licht.
    alles komt tot leven door dit licht.
    ik ben zeer tevreden en de planten doen het heel goed. Ik heb nu het aantal lumen dat ik voorheen moeilijk bereikte.
    Ik heb wel goed moeten opletten welke lampen er in passen en of ze genoeg lumen geven. Want daar zit verschil in.
    Gewoon echt ongelofelijk hoe het aquarium tot leven komt door dit licht.

    Groeten

    Ton

  • Beste Gilles,

    Ik ben benieuwd naar jouw advies en/of ervaringen naar de te gebruiken lichtsterkte met led-balken.

    Op internet lees ik dat een verschillend aantal lumen per liter gebruikt worden voor een gezelschapsbak. Wat raad je aan voor een aquarium met een gemiddeld aantal planten? Ik gebruik zo'n 13 lumen per liter water, ik voeg plantenvoeding en co2 toe. In de 2 lichtbalken (beide met wit en rgb) heb ik alles gedimd naar 55%. Worden de lage plantjes hierdoor bereikt? Heb jij sommige kleuren hoger staan dan andere?
    Ik heb het idee dat de plantjes er wel eens beter bij hebben gestaan.

    Ik hoor het graag van je. Groeten, Andre

    • Hey Andre

      Lumen wilt enkel zeggen hoe sterk de verlichting is in ONZE ogen. Dus hoe meer Lumen hoe sterker wij het licht ervaren, maar niet noodzakelijk de planten. Voor de hoeveelheid bruikbare licht te weten voor je planten heb je eigenlijk de PAR-waarde nodig, maar die wordt helaas zelden vermeld. Zie ook: https://www.aquascaping-blog.com/1520/aquariumverlichting-meten

      Als je zoveel mogelijk rendement wil halen uit je verlichting vs plantengroei, dan moet je vooral focussen op het blauwe en rode. Groen spectrum is minder bruikbaar voor je planten. Nadeel is natuurlijk dat als je daarmee overdrijft, je onnatuurlijk ogend licht krijgt.

      Groetjes
      Gilles

      • Dank voor je reactie Gilles! En ik maar denken dat ik alles van deze site wel gelezen had. Iets nieuws om me in te verdiepen, leuk!
        Kan ik daarbij aannemen dat wanneer ik het licht meer dim, zowel het aantal Lumen en de PAR-waarde omlaag gaan?

  • Ik dacht altijd dat LED-verlichting niet goed is voor een aquarium met veel planten omdat het spectrum verre van ideaal is voor plantengroei. Klopt dit dan niet?

    • Dag Eva

      Ik denk dat de spectra van LEDs ondertussen voldoende geëvolueerd zijn om wel goed te zijn voor planten :-)

      Groetjes
      Gilles

      • Hallo Gilles,

        Zou je nog wat meer uitleg kunnen geven waarop je dan juist moet letten als je LED-verlichting aankoopt?

        Alvast bedankt.

        Eva

  • De TL's in mijn aquarium deden het opeens allebei niet meer. Ik dacht dat het aan de starter(s) zou liggen en was bang dat heel de lichtbak kapot zou gaan wanneer ik deze open zou maken... Tijdelijk maar een spot boven de bak gehangen totdat ik iets anders geregeld had. Na wat wikken en wegen ben ik toen met een goedkope waterdichte ledstrip (iets dergelijks alleen dan waterdicht en via aliexpress : http://www.goedkoopled.nl/image/cache/producten/LedStripNIETWaterdicht-250x250.JPG) aan het proberen gegaan. Tot nu lijkt alles goed te gaan. Alleen de meegeleverde adapter bleek het niet aan te kunnen. De stip vraagt +/- 1 Ampère. Nu dus een goede trafo aangeschaft in Nederland. Koste me ongeveer €20,-. Voor in totaal +.- €30,- heb ik nu mijn tl's vervangen.

    • Hey Robin

      Hou er wel rekening mee dat die ledstrips niet waterdicht zijn (volgens de link).

      Groetjes
      Gilles

      • De link was alleen even als voorbeeld van hoe ze er uit zien. Die van mij zijn wel waterdicht :-)

        • ik heb een vraag over mijn led balk.

          ik heb jaren een cichlide aquarium gehad en daar een led balk 3 wit 1 blauw 3 wit 1 blauw enz enz.
          nu wil ik overstappen naar een gezelschap aquarium met wat planten.
          mijn vraag is, moet ik nu een andere led verlichting nemen?
          aquarium is 2 meter, dus was een dure uitgave

          mvg harry

          • Dag Harry

            Het is waarschijnlijk geen ideaal licht voor je plantjes, maar ik zou het gewoon eens testen voordat je de overstap maakt. Wie weet is het wel prima, dan heb je weer wat geld uitgespaard.

            Groetjes
            Gilles

  • beste
    ik heb en aquarium van +- 700l ik probeer nu met platen maar die groeien maar matig ik heb co2+ plantenmeststof .mijn bak is wel 65cm hoog ik verlicht met led tl totaal4500lummen wat is er mis
    mvg walter

  • Ik heb een bakje van 60 x 30 x30 en wil daar led verlichting met een tc420 op gaan zetten.
    Is dit te doen met een strip rgb led? Het moet natuurlijk zon op- en ondergang creëren.
    Ik hoor graag.
    Vast bedankt

    Grtn
    Ruud

    • Hey Ruud

      Je vraagt dit best aan de fabrikant van de strip zelf, ik weet niet of ze allemaal met die TC420 werken.

      Groetjes
      Gilles

  • Beste ,

    Mijn ervaring met led is voor mij jmb led verlichting ,echt heel goed voor aquascape.het zijn 1 watt leds dus zeer mooi en helder led .je kan ze ook dimmen met bijhorende dimmer .en vrij voordelig tegenover andere ledverlichting .ik heb voor mijn bak van 150x50x60, 340 euro heb betaald .kijk hier maar eens naar .echt en aanrader.maar wel co2 gebruiken .
    http://vandijkcichlids.nl/ledverlichting-c-66.html

  • Ik maak sinds kort ook gebruik van LED verlichting en dat is ook RGB verlichting. Had ik tot voor kort 4x T5 verlichting boven mijn 1.20m. aquarium waar discus vissen in zitten, nu volstaat 1 LED balk. Overdag had ik eerst 2x T5 verlichting branden en in de avond 2 extra lampen aan voor het genieten van alle kleurenpracht, maar dat gaf wel een stoot verlichting wat eigenlijk veel te veel was. Nu met de LED balk die ik gekoppeld heb aan een time controller heb ik veel natuurlijker licht en via de controller tevens een dagprogramma die om 07.00 uur begint met de zonsopkomst waarna de sterkte toeneemt tot 13.00 uur en daarna langzaam afneemt met om 20.00 uur avondrood langzaam overgaand in maanlicht tot 24.00 uur en daarna donker. Veel minder intensieve belichting, maar wel mooier natuurlijk licht en echt genieten van de overgangen van lichtkleur en sterkte. Moest er eerlijk gezegd wel even aan wennen. De controller heeft overigens 8 programma's voor allerlei verschillende biotopen van Marine, Chiclide, Africa, Azië, Thailand, Brazilië, Amazone en Discus. Nu is het s'nachts wel helemaal donker en weet niet of dat kwaad kan omdat ik eerst de gehele nacht maanlicht aan had. Ik ben er in ieder geval blij mee en het bespaart natuurlijk in de energie kosten want deze LED balk verbruikt maar 3 watt. Ik heb gekozen voor UBL-lightings en deze LED balk is met 2 koppelstukjes te schuiven in de bestaande T5 aansluiting.

  • 1 ding weet ik wel, kwa stroombesparing is het leuk voor het milieu, maar voor je portemonnee niet.
    Je verdient de aanschaf nooit terug, zeker niet als je ook nog een zonnepaneel op je dak hebt.
    Dus alleen het misschien betere licht, maar dat is persoonlijke smaak.

    • En kwa stroomverbruik scheelt het 8,8 euro per/jaar mits 8uur per/dag.

      Dit is op een rio 125.

      Maar een T5 geeft ook veel warmte en scheelt ook weer in temp wat je verwarming van 100 watt moet afgeven natuurlijk.

      Dus wat Gilles zegt is waar, als je, je bak 30 jaar houdt ,ben je goedkoper uit met LED.

Recente artikels

Javamos: de volledige gids om je mos lekker gezond te houden

Ben je net als ik gek op die bakken vol groene pracht? Bijna altijd vind…

03/07/2020

De japonica garnaal: een complete gids

Een ding is zeker, de Amano of Japonica garnaal is een populair beestje. Ligt het…

24/04/2020

De Betta vis: een uitgebreide introductie

  Geef toe, een “betta” is een prachtvis, toch? 😊 Met zijn bijzondere kleuren en…

25/03/2020

Alternanthera reineckii: de complete verzorging van A tot Z

Ik heb al eens een artikeltje geschreven over rode aquariumplanten en hoe je die het…

21/06/2019

Vuurgarnalen: hoe verzorgen, voeren & kweken? Een handige gids!

Je wil een vuurgarnaal kopen? Of misschien zelfs vuurgarnalen kweken? Ik geef je geen ongelijk!…

08/02/2019

Aquarium inspiratie: “Enchanted Forest” van Nigel Hoevenaar

Hoppa, weer nieuwe inspiratie voor je toekomstige bak! Deze keer het aquarium van Nigel Hoevenaar.…

28/10/2018