
Ik herinner me nog goed toen ik mijn eerste aquarium kocht dat de winkelhouder vroeg of ik een voedingsbodem wou of niet. “Want je moet een voedingsbodem in je aquarium hebben, anders groeien je planten niet!”, zei hij. Achteraf gezien leek dit meer op een verkoopspraatje, waar ik natuurlijk met beide voeten in getrapt was …
“Een voedingsbodem? Ja, anders groeien je planten niet!”
Neen, de bovenstaande titel is flauwekul. Aquariumplanten kunnen wel degelijk zonder voedingsbodem groeien. Er zijn genoeg bakken met een mooie, gezonde biomassa zonder enige vorm van voedingsbodem.
Hoe komt dat? Een groot deel van de aquariumplanten gebruiken hun wortels voornamelijk als ankerpunt om zich vast te hechten en slechts voor een klein deel om voeding uit de bodem te halen. Voor die planten voldoet het dus al wanneer je gewoon vloeibare meststoffen toevoegt aan de waterkolom.
Er zijn wel een aantal plantensoorten die hun wortels als voornaamste bron van voedselwinning gebruiken, denk bijvoorbeeld aan Cryptocorynes. Maar aangezien deze plantjes meestal als solitaire plant worden gebruikt, is het niet de moeite om hiervoor een volledige voedingsbodem aan te leggen. Pure geldverspilling volgens mij! Je bent dan beter af met bemesting die je plaatselijk in de grond duwt, zoals de capsules van mijn eigen merk: Crypto.
Naast de dure prijs van voedingsbodems zijn er volgens mij nog enkele nadelen. Denk maar aan de smurrie dat het creëert bij het herplanten, de kans op bodemrot (hoewel die kans bij commerciële bodems klein is), de troebelheid van het water bij het herplanten, …
Wanneer dan wel een voedingsbodem?
Wanneer raad ik dan wel een volledige voedingsbodem aan? Bij een aquarium zonder CO2. Aan zo’n bak wil je namelijk zo weinig mogelijk werk hebben en een voedingsbodem kan daarbij helpen.
Bovendien gebruik je voor een non-CO2 aquarium meestal planten die wel baat hebben bij een voedingsrijke bodem: Anubias, Cryptocoryne, Echinodorus, …
Een beter idee: aquasoils!
Sommige onder jullie zullen waarschijnlijk al weten dat ik een enorme fan ben van aquasoils, een soort van kleibodem die al jaren gebruikt wordt in Azië, ook Amano gebruikt ze! Niet alleen ogen deze kleibodems zeer fraai (je hebt ze trouwens in verschillende kleuren), ze zijn zeer aangenaam om in te planten aangezien het zachte korreltjes zijn.
Daarnaast maken kwaliteitsvolle aquasoils minder smurrie dan een voedingsbodem wanneer je regelmatig de planten uit de bodem trekt en herplant. De meeste creëren even een klein stofwolkje waarna het stof zich terug neerlegt.
Last but not least: een aquasoil is volledig gemaakt van klei. Dat wil zeggen dat deze bodems een zeer hoge Cation Exchange Capacity (CEC) hebben. “Wat is me dat voor iets”, zeg je? Wel, CEC wil zeggen dat de klei de meststoffen uit de waterkolom absorbeert en weer terug afgeeft aan de planten, ideaal dus want je bemest dan eigenlijk automatisch op twee manieren: het water én de bodem!
Een aquasoil te duur voor jou? Probeer dan eens akadama, dat is ongeveer hetzelfde maar een pak goedkoper. Zelf heb ik die van Amazon gekocht met mooie resultaten, zowel op vlak van bodemkleur als plantengroei. Je betaalt wel meer verzendingskosten, maar vanaf je 2 zakken koopt ben je nog steeds een stuk goedkoper uit!
Hou er wel rekening mee dat de akadama in het begin je KH doet kelderen. Je kunt dit vermijden door bv de akadama een week in een emmer te laten rijpen en dagelijks het water te verversen. Vervolgens kun je het toevoegen aan je bak.
Vond je deze post leuk? Wordt dan lid van onze Facebook pagina en blijf op de hoogte van leuke aquascaping tips!
[ninja-inline id=2172]
Hallo Gilles,
Wat een mooie website!
Ik heb sinds 2 jaar een Fishome 60 bak en die zit vol met alg. Ik heb al zoveel geprobeerd, het mag niet baten. Ook heb ik sinds kort planaria. Nu heb ik besloten dat ik de hele bak wil vernieuwen.
Ik vraag me alleen 2 dingen af: de lamp van dit aquarium is een gewone lamp. Geen tl-lamp zeg maar die over de lengte van het aquarium loopt. Heeft dit wellicht te maken met de vele algen?? Is het misschien raadzaam om dan bijv een Juwel 60 cm aan te schaffen? Groter kan ik helaas niet, geen ruimte. Hooguit een 70 cm, maar dat maakt ook weinig verschil.
Zo niet, wat is dan het beste als bodem? Ik wil graag een zwarte ondergrond, maar wat kan ik dan het beste kiezen? Ik heb overigens geen CO2 installatie want ik heb geen ruimte om externe dingen aan mijn aquarium te hangen. Ik heb dus gewoon een binnenfilter, Superfish Aquaflow 100 en een verwarmingselement.
Alvast bedankt.
Groetjes,
Mirjam
Hey Mirjam
1. De soort lamp is geen probleem. Wel is het mogelijk dat de verlichting te sterk is in vergelijking met de voedignsstoffen en dat je daardoor een voedingstekort krijgt (met algen tot gevolg).
2. Gewoon kiezen of een akadama/aquasoil bodem is prima. Een voedingsbodem zou ik niet nemen.
Stuur mij anders een mailtje ivm de algen, dan bekijken we het daar verder.
Groeten
Gilles
Hallo Gilles,
Bedankt voor je antwoord! Ik heb toch sterk de wens opnieuw te starten. Dus de beestjes gaan op vakantie. De akadama staat al klaar. Zo ook een nieuw filter met meer capaciteit. Al het EI spul heb ik besteld. En een continu co2 test.
Wanneer alles klaar is en draait (natuurlijk exclusief de beestjes) Kan ik dan meteen beginnen met de EI? Of moet het aquarium eerst indraaien?
Groeten,
Pascal Boersma.
Hallo Gilles en lezers,
Mijn complimenten betreffende dit blog! Ik lees het graag en wordt een hoop wijzer. Eindelijk een draadje waar ik me aan kan vast houden. Zonder andere te willen beledigen zie ik op de gemiddelde fora de bomen door het bos niet meer.
Maar ik heb een vraag!
Ik gebruik sinds een jaar en enkele maanden Akadama. Maar heb nu het vermoeden dat het uitgewerkt is. Waarschijnlijk volledig mijn eigen schuld denk ik ook. Ik heb nooit voedingstoeffen gebruikt omdat ik bang ben voor alg. Maar na het lezen hier weet ik nu beter! In het begin was de ph stabiel en groeide alles als kool. Naar mate de tijd vorderde (na ongeveer een jaar) was het gedaan. Het ging schommelen en alles gaat achteruit.
Tijd voor een nieuwe bodem dus. Omdat ik op de kleintjes let voor mij wederom akadama.
Vraag 1. Houd een dergelijke bodem het langer vol bij gebruik van de EI?
Vraag 2. Is er een relatief veilge manier om mijn bodem te vervangen zonder dat ik mijn vissen en garnalen naar het asiel moet brengen?
Alvast bedankt voor je reactie.
Met vriendelijke groeten,
Pascal.
Dag Pascal
Bedankt voor de complimenten, ben blij dat ik je heb geholpen! :)
Akadama is van nature niet echt rijk aan voedingsstoffen. Het is een pure kleibodem, in tegenstelling tot een aquasoil die ook een kleibodem is maar dan verder aangerijkt met voedingsstoffen. Het grote voordeel van een kleibodem is dat het een grote CEC (Cation Exchange Capacity), wat wil zeggen dat het voedingsstoffen en andere stoffen als het ware uit het water opneemt, opslaat in de bodem en vervolgens terug afgeeft aan de planten.
Jij kunt dus perfect met je akadama bodem verder werken. Je voegt dan enkel wat meer voedingsstoffen toe aan de waterkolom, de akadama zal zijn CEC-werk dan doen. Dus ja, met de EI houdt zo’n bodem het langer vol. Persoonlijk zou ik hem pas vervangen als hij echt sterk “vergruizeld” is.
Het probleem met een bodem vervangen (zeker aquasoils), is dat er gemakkelijk ammonium en andere stoffen kunnen vrijkomen. En dat wil je niet in een bak met vissen en garnalen, die zijn namelijk gevoelig daarvoor en kunnen ervan sterven. Het beste is dus om ze inderdaad tijdelijk over te zetten ofwel héél veel verversingen te doen.
Groeten
Gilles